نوشتار_محتوا
۳ سال، ۶۰ روز، ۸ ساعت و ۵۶ دقیقه - Wikibadmin

نوشتار محتوا:اعتبارات اسنادی (Letter of Credit): تفاوت بین نسخه‌ها

(صفحه‌ای تازه حاوی « <div id="DiagramDivBase" data-ChartDimaId = "1471" style="display:none;border: solid 1px black; width:100%; height:600px"></div> '''مف...» ایجاد کرد)
 
سطر ۱: سطر ۱:
−
<div id="DiagramDivBase" data-ChartDimaId = "1471" style="display:none;border: solid 1px black; width:100%; height:600px"></div>
+
<div id="DiagramDivBase" data-chartdimaid="1471" style="display:none;border: solid 1px black; width:100%; height:600px"></div>
−
'''مفهوم:'''
+
'''مفهوم:''' اعتبارات اسنادی  Letter of Credit (L/C)
  
−
'''والد:'''      
+
'''مفاهیم هم ارز:'''  
  
−
'''بعد:'''  
+
'''والد:''' روش های پرداخت بین المللی       
  
−
'''فرزند:'''
+
'''بعد:''' دسترسی به نقدینگی
−
----
 
−
{{عنوان|title=لید|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}
 
−
{{عنوان|title=تعریف به حد|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}
 
−
   
 
−
{{عنوان|title=وجوه افتراق یا شقوق مختلف|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}
 
−
{{عنوان|title=فهرست مطالب|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}
 
−
{{عنوان|title=جستارهای وابسته|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}
 
−
{{عنوان|title=پانویس/ پاورقی|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}
 
−
{{عنوان|title=منابع|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}<references />
 
  
 +
'''فرزند:''' اعتبار اسنادی فاینانس، اعتبار اسنادی ریفاینانس
 +
 +
'''بعد:''' زمان پرداخت
 +
 +
'''فرزند:''' اعتبار اسنادی دیداری، اعتبار اسنادی یوزانس، اعتبار اسنادی مدت‌دار
 +
 +
----
 +
 +
{{عنوان|title=لید|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}'''اعتبار اسنادی یک روش پرداخت در مبادلات بین‌المللی است که در آن بانک خریدار یا [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9_%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87 بانک گشایش‌کننده اعتبار]<ref>Issuing Bank</ref> تعهد می‌نماید تا در قبال اخذ اسناد حمل و مالکیت کالا که مورد درخواست متقاضی اعتبار<ref>Applicant</ref> است، مطالبات [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B0%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D9%81%D8%B9 ذینفع]<ref>Beneficiary</ref> یا فروشنده<ref>Seller</ref> را پرداخته و یا پس از قبولی [[نوشتار تعریف|برات]] (اعتبار اسنادی غیردیداری) و مبادله اسناد حمل و مالکیت بانک دیگری را مأمور این عملیات نماید. به طور کلی می‌توان گفت که در مقایسه با روش‌های دیگر، سیستم پرداخت در اعتبار اسنادی به گونه‌ای است که علیرغم وجود نقاط ضعف، تقریباً موازنه منافع را برقرار نموده و می‌تواند منافع هر دو طرف معامله را حفظ نماید.'''{{عنوان|title=تعریف به حد|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}اعتبار اسنادی یکی از انواع شیوه‌های پرداخت بین‌المللی است که به منظور حل مسأله عدم انطباق زمانی تمایلات خریدار و فروشنده در پرداخت وجه و مبادله اسناد حمل کالا عملاً بانک‌های طرفین به عنوان متعهدین نیابتی،‌ فرایند تجارت را تسهیل می‌کنند به طوری که بانک صادرکننده اعتبار (بانک گشایش کننده) تعهدات خریدار را نزد بانک فروشنده برعهده می‌گیرد، تا در شرایط مبادله و انتقال اسناد حمل و مالکیت کالا که مورد درخواست متقاضی اعتبار است، مطالبات ذی‌نفع یا فروشنده را بپردازد. در فرآیند گشایش اعتبار اسنادی خریدار یا متقاضی<ref>Applicant</ref> از طریق بانک گشایش‌دهنده اعتبار<ref>Issuing Bank</ref> خود نوع و مقدار کالای مورد معامله، قیمت، شرایط پرداخت، نوع حمل و بیمه، نوع ارز مورد معامله، شرایط مبادله اسناد حمل و حتی فورس ماژور را از طریق بانک عامل فروشنده<ref>Advising Bank</ref> به اطلاع فروشنده<ref>Seller</ref> رسانده و پس از اخذ تأیید مندرجات نسخه اولیه اعتبار اسنادی از بانک عامل فروشنده، عملاً‌ طی بازه‌های مشخص زمانی فروشنده ملزم به حمل و ارسال کالا و نیز مبادله<ref>Negotiate</ref> اسناد حمل مربوط به آن می‌باشد.{{عنوان|title=وجوه افتراق یا شقوق مختلف|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}اعتبار اسنادی در ذیل شیوه‌های پرداخت بین‌المللی جهت پرداخت وجه کالا و مبادله اسناد حمل و به دلیل وجود عدم انطباق زمانی تمایلات میان خریدار و فروشنده قرار دارد و از این منظر با شیوه‌های پرداخت از طریق [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA برات]،‌ ضمانت‌نامه و حواله ‌تفاوت دارد.{{عنوان|title=فهرست مطالب|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}
 +
===تاریخچه===
 +
اعتبار اسنادی در قالب مقررات متحدالشکل برای اولین بار در سال ۱۹۳۳ میلادی پایه‌گذاری شد. سپس در سال‌های ۱۹۵۱ (کد:UCP No.151,1951) ،۱۹۶۲ (کد: UCP No.222, 1962)، ۱۹۷۴‌(کد: UCP No.290,1974)، ۱۹۸۳ (کد:UCP No.400, 1983)، ۱۹۹۳ (کد:UCP No.500, 1993)، ۲۰۰۷ (کد:UCP No.600, 2007) مورد تجدید نظر قرار گرفت. این مقررات با عنوان (UCP-500 و UCP-600) از اول ژانویه ۱۹۹۴ برای پیاده‌سازی در اختیار بانک‌ها قرار گرفت.
 +
 +
===۲.تعریف===
 +
اعتبار اسنادی، تعهدی است که بانک خریدار یا بانک گشایش‌کننده اعتبار<ref>Issuing Bank</ref> بر عهده می‌گیرد، تا در قبال اخذ اسناد حمل و مالکیت کالا که مورد درخواست متقاضی اعتبار<ref>Applicant</ref> است، مطالبات ذینفع<ref>Beneficiary</ref> یا فروشنده را پرداخته و یا پس از قبولی برات (اعتبار اسنادی غیردیداری) و مبادله اسناد حمل و مالکیت بانک دیگری را مأمور این عملیات نماید. به طور کلی می‌توان گفت که در مقایسه با روش‌های دیگر، سیستم پرداخت در اعتبار اسنادی به گونه‌ای است که علی‌رغم وجود نقاط ضعف، تقریباً موازنه منافع را برقرار نموده و می‌تواند منافع هر دو طرف معامله را حفظ نماید.
 +
 +
===۳.ضرورت و هدف===
 +
در عرصه تجارت بین‌الملل (بعض تجارت داخلی)، واردکننده کالا عموماً‌ تمایل دارد پس از دریافت کالا، وجه را به فروشنده پرداخت کند یا این که ترجیح می‌دهد تا قبل از انتقال مالکیت کالا، از پرداخت وجه آن خودداری کند. از طرف دیگر،‌ فروشنده نیز مایل است وجه کالایی را که می‌فروشد، پیش از آن که اختیار کالا از دست وی خارج شود، ‌دریافت کند. ضرورت پیدایش اعتبار اسنادی در واقع در همین نقطه مستتر است. به عبارت دیگر،‌ شکاف زمانی میان زمان پرداخت و زمان مبادله اسناد حمل و ملکیت نوعی ریسک را به یکی از طرفین تجارت تحمیل نموده که به منظور حداقل‌سازی ریسک مذکور اعتبار اسنادی بانکی در فرآیند داد و ستدهای بین‌المللی بین خریدار و فروشنده مورد استفاده قرار گرفت تا خریدار و فروشنده از طریق بانک‌های عامل خود نسبت به ریسک‌های دوگانه عدم تسویه ثمن معامله و نیز عدم انتقال اسناد حمل و مالکیت متعهد شوند. در همین راستا، [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C اتاق بازرگانی بین‌المللی] اقدامات لازم برای تدوین مقررات اعتبار اسنادی را آغاز نمود و هر چند سال یک بار نیز به بازنگری در آن پرداخت.
 +
 +
نظر به این‌ که روش پرداخت از طریق شیوه اعتبار اسنادی، در حال حاضر متداول‌ترین و مهم‌ترین شیوه پرداخت در معاملات بین‌المللی است، اطلاع از نحوه اجرا و انواع و شرایط آن برای اشخاصی که مبادرت به واردات و صادرات یا داد و ستد می‌کنند،‌ ضروری است. به همین خاطر نکات اساسی آن با توجه به آخرین ویرایش [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%82%D8%B1%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B4%DA%A9%D9%84_%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%A7%D8%AF%DB%8C مقررات متحدالشکل اعتبار اسنادی] (UCP-500 و UCP-600) بررسی می‌گردد. هدف از بکارگیری اعتبار اسنادی آن است که به عنوان یکی از روش‌های مهم پرداخت کمک می‌کند تا ریسک‌های ناشی از عدم پرداخت وجه اعتبار یا عدم تحویل کالا در ازاء پرداخت وجه اعتبار کاهش یابد.
 +
 +
معاملات اعتبار اسنادی در سراسر دنیا بر اساس مقررات بین‌المللی متحدالشکل اعتبار اسنادی که توسـط اتـاق بازرگـانی بین‌المللی تدوین شده و هم چنین بر اساس ضوابط بین‌المللی مبتنی براین مقررات انجام می‌گیـرد، چرا که معاملات بازرگانی بین‌المللی به دلایل تفاوت‌هـای فرآینـدهای تجـاری و قـوانین و مقررات بازرگانی در مقایسه با معاملات بازرگانی داخلی اساساً‌ ریسک بیشتری دارند. بنابراین برای بازرگانان اجتناب از ریسک‌های مذکور بسیار مهم است، چرا که وجه اعتبار در تجارت بین‌الملل عموماً‌ پس از حمل کالا دریافت می‌شود و دیگر این که کالاهای دریافـت شـده (مقدار، کیفیت، نوع، شیوه بسته‌بندی، شیوه حمل، مکان تولید، زمان تولید،...) و شرایط اعتبار (پرداخت با پیش پرداخت، پرداخت دیداری، اقساطی، مدت دار،...) باید مطابق با توافق طرفین و قرارداد فروش باشند.
 +
 +
===۴.کارکردها و فرایندها===
 +
به طور کلی در روش پرداخت از طریق اعتبار اسنادی، عناصر مختلفی به طور فعال حضور پیدا می‌کنند و فرآیند مبادله و نقل و انتقال اسناد حمل و کالا در قالب فرآیند مذکور انجام می‌پذیرد. ۱. بانک خریدار (بانک گشایش‌کننده اعتبار) ۲. بانک فروشنده (بانک کارگزار) ۳. خریدار ۴. فروشنده ۵. شرکت حمل و نقل ۶- شرکت بیمه ۷- شرکت بازرسی ۸- اتاق بازرگانی (جهت تأیید گواهی‌های تولید، مبداء، بهداشت) ۹- بانک‌های واسط ۱۰- مرجع حل اختلاف در ابتدای امر، خریدار درخواست پروفرما را برای فروشنده ارسال می‌کند و فروشنده پس از دریافت آن پروفرما را برای خریدار ارسال می‌نماید. سپس، ‌خریدار با دریافت پروفرما اقدام به درخواست برای گشایش اعتبار در بانک خریدار به عنوان بانک گشایش‌کننده اعتبار می‌کند و در ادامه بانک خریدار به بانک فروشنده یا بانک کارگزار اعلام گشایش اعتبار اسنادی می‌کند و سپس بانک فروشنده، ابلاغیه اعتبار را برای فروشنده ارسال می‌نماید. فروشنده پس از دریافت ابلاغیه اعتبار، طی یک بازه زمانی مورد توافق ‌کالا را تحویل شرکت حمل و نقل می‌دهد و کالا از سوی شرکت حمل و نقل حمل می‌گردد و همزمان با آن، بارنامه به عنوان یکی از اسناد مهم حمل، از سوی شرکت حمل و نقل در اختیار فروشنده قرار می‌گیرد. اسناد حمل از طرف فروشنده تحویل بانک فروشنده یا بانک کارگزار شده<ref>Advising Bank</ref> و پرداخت وجه (در شرایطی که اختیار مبادله و انطباق اسناد با بانک فروشنده باشد) کالا از سوی این بانک به فروشنده انجام ‌می‌پذیرد. بانک فروشنده یا کارگزار که اسناد حمل را پیش از این دریافت کرده بود، آن را برای بانک خریدار یا گشایش‌کننده اعتبار ارسال می‌کند و بانک خریدار یا گشایش‌کننده اعتبار، ‌اسناد حمل را تحویل خریدار داده و پس از دریافت وجه اعتبار (در صورت گشایش اعتبار دیداری) مبلغ تعهدی به بانک فروشنده را می پردازد. در خاتمه کار، خریدار پس از دریافت اسناد حمل، به گمرک مراجعه می‌کند و کالا را ترخیص می‌کند. لذا، جریان پولی برای پرداخت و جریان کالایی و اسناد حمل برای تحویل کالا در یک مسیر منظم به پرداخت وجه معامله و ترخیص کالا منتهی می‌گردند.
 +
 +
===۵. انواع===
 +
تقسیماتی برای انواع مختلف اعتبار اسنادی وجود دارند که هریک بیان‌کننده ویژگی‌های خاصی از تعهدات پرداختی از سوی خریدار به فروشنده است.
 +
 +
====۵-۱.شرایط ناظر بر اعتبار====
 +
اعتبار اسنادی از نظر شرایط ناظر بر اعتبار به دو نوع اعتبار اسنادی فعال و اعتبار اسنادی غیرفعال طبقه‌بندی می‌شوند. [[اعتبار اسنادی فعال]]<ref>Operative L/C</ref>، اعتباری است که برای انجام آن پیش شرطی تعیین نشده است و طرفین با توجه به متن توافقی اعتبار که حاوی توافقات و تعهدات آن‌هاست، مکلف به انجام آن می‌باشند. در مقابل [[اعتبار اسنادی غیرفعال]]<ref>Non operative L/C</ref> اعتبار‌اتی است که تحقق آن موکول به احراز شروطی است (مثل حمل کالا در یک بازه زمانی، پیش پرداخت، تضمین بانک خریدار،...). در آن صورت آن اعتبار تعهدی تا انجام آن شرایط برای طرفین ایجاد نمی‌کند. افتتاح اعتبار اسنادی غیرفعال عمدتاً‌ به منظور آمادگی انجام معامله برای طرفین می‌باشد که در صورت احراز شرایط می‌توان آن را فعال نمود.
 +
 +
====۵-۲.زمان پرداخت====
 +
سه نوع طبقه‌بندی برای اعتبار اسنادی از نظر زمان پرداخت وجود دارند: [[اعتبار اسنادی نقدی یا دیداری]]<ref>Sight L/C</ref>، [[اعتبار اسنادی با پرداخت تأخیری]]<ref>Deferred Payment L/C</ref> (مدت دار) و [[اعتبار اسنادی یوزانس]] (نسیه)<ref>Usance L/C</ref>. اعتبار نقدی یا دیداری،‌اعتباری است که پرداخت وجه معامله بلافاصله بعد از رویت اسناد و در صورت عدم مغایرت آن،‌ به فروشنده (ذینفع اعتبار) تحقق می‌یابد. در اعتبار اسنادی با پرداخت تأخیری یا مدت‌دار،‌ذینفع اعتبار پس از ارائه اسناد به بانک تعیین شده در صورت عدم مغایرت، در موعد تعیین شده، در آینده وجه معامله را دریافت خواهد کرد. به عنوان مثال اگر توافق شده باشد مبلغ اعتبار با پرداخت مدت‌دار ۱۲۹ روزه پرداخت شود، در موعد تعیین شده،‌ بانک وجه اعتبار را به ذی‌نفع اعتبار پرداخت می‌کند. نکته مهم این است که در این نوع از اعتبارات، برای پرداخت مدت‌دار،‌ براتی صادر نمی‌گردد تا ذی‌نفع اعتبار این امکان را داشته باشد تا در صورت احتیاج،‌ با تنزیل برات، وجه معامله را دریافت نماید، به همین خاطر از نظر فروشنده یا ذینفع، این اعتبار یکی از نامناسب‌ترین روش‌های دریافت وجه کالاست، در حالی که برای متقاضی اعتبار یا خریدار چون هزینه ابطال تمبر و تهیه برات را ندارد، مناسب‌ترین روش به شمار می‌آید. در اعتبار اسنادی یوزانس (نسیه)، یوزانس طبق تعریف به معنای معامله نسیه تضمین شده است. در این گونه معاملات نیز فروشنده برای دریافت وجه معامله مهلتی را به خریدار می‌دهد. هزینه [https://fa.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%86%D8%B3 یوزانس] همان بهره‌ای است که متقاضی اعتبار یا خریدار کالا باید علاوه بر قیمت کالا به واسطه مهلت پرداخت وجه به فروشنده ‌بپرازد. معمولاً فروشندگان کالا با اخذ تضمین لازم به معاملات یوزانس مبادرت می‌ورزند. به همین خاطر درخواست افتتاح اعتبار برگشت‌ناپذیر و تأیید شده می‌نمایند. فرق اعتبار اسنادی نسیه با اعتبار اسنادی مدت‌دار آن است که در معاملات یوزانس یا نسیه،‌ کشیدن برات از طرف ذینفع اعتبار به عهده متقاضی اعتبار الزامی است.
 +
 +
====۵-۳.قابلیت فسخ====
 +
اﻋﺘﺒﺎرات اﺳﻨﺎدی از ﻧﻈﺮ ﺣﺪود اﺧﺘﯿﺎرات ﺧﺮﯾﺪار ﺑﻪ اﻋﺘﺒﺎر اﺳﻨﺎدی ﺑﺮﮔﺸﺖ‌ﭘﺬﯾﺮ و اﻋﺘﺒﺎر اﺳﻨﺎدی ﺑﺮﮔﺸﺖ‌ﻧﺎﭘـﺬﯾﺮ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽ‌ﺷﻮد. در اﻋﺘﺒﺎر اﺳﻨﺎدی ﺑﺮﮔﺸﺖ‌ﭘﺬﯾﺮ، ﺧﺮﯾﺪار ﺣﻖ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﺮاﯾﻂ اﻋﺘﺒﺎر ﯾﺎ ﺣﺘﯽ ﻓﺴﺦ اﻋﺘﺒﺎر را دارد، ﺑﺪون آن ﮐﻪ ﻟﺰوﻣﯽ ﺑﻪ ﺟﻠﺐ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻓﺮوﺷﻨﺪه (ﺻﺎدر ﮐﻨﻨﺪه) داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. در اﻋﺘﺒﺎر ﺑﺮﮔﺸﺖ‌ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ خریدار مجاز به فسخ یا تغییر شرایط اعتبار اسنادی نبوده و ﻓﺮوﺷـﻨﺪه نیز از ﺗﻌﻬﺪ ﭘﺮداﺧﺖ ﺑﺎﻧﮏ خریدار ﮐﻪ ﺟﺪای از ﻗﺮارداد ﻣﺒﻨﺎی اﻋﺘﺒﺎر اﺳﺖ، ﻣﻨﺘﻔﻊ ﻣﯽ‌ﺷﻮد. اعتبار اسنادی برگشت‌پذیر خریدار از اختیارات بیشتری برخوردار است و عملاً‌ خریدار حق تغییر شرایط اعتبار یا حتی فسخ اعتبار را دارد، بدون آن‌که لزومی به جلب موافقت فروشنده (صادرکننده) داشته باشد. اما در اعتبار اسنادی برگشت‌ناپذیر هرگونه تغییر شرایط در اعتبار یا فسخ آن از جانب خریدار یا بانک گشایش‌کننده اعتبار موکول به موافقت و رضایت فروشنده (ذینفع) و یا بانک ابلاغ‌کننده بوده و بانک گشایش‌کننده اعتبار قطعاً متعهد به پرداخت وجه یا معامله اسناد ارائه شده توسط ذینفع در صورت احراز کلیه شرایط (اعتبار) می‌باشد.
 +
 +
====۵-۴.تأیید مضاعف====
 +
اعتبار اسنادی بر حسب مؤلفه تأیید مضاعف به دو گروه اعتبار اسنادی تأیید شده و اعتبار اسنادی تأیید نشده طبقه‌بندی می شود. اعتبار اسنادی تأیید شده اعتباری است که پرداخت وجه معامله از طرف بانک ابلاغ‌کننده یا یک بانک ثالث مورد قبول فروشنده مورد تعهد قرار می‌گیرد. اعتبار اسنادی تأیید نشده نیز صرفاً با تأیید بانک گشایش‌کننده اعتبار و بدون نیاز به تأیید بانک ثالث گشایش و ابلاغ می‌شود. در اعتبارات اسنادی تأیید شده ‌بانک تایید کننده حق رجوع را ندارد.
 +
 +
====۵-۵.قابلیت انتقال منافع====
 +
اعتبار اسنادی از لحاظ قابلیت انتقال منافع اعتبار از جانب ذینفع به دو گروه اعتبارات اسنادی قابل انتقال و اعتبار اسنادی غیرقابل انتقال طبقه‌بندی می شوند. اعتبار اسنادی قابل انتقال، اعتباری است که در آن ذینفع حق انتقال کلی یا بخشی از منافع اعتبار را به شخص یا اشخاص ثالث در درگاه بانک ابلاغ کننده یا بانک ثالث دارد. در اعتبارات اسنادی غیرقابل انتقال منافع اعتبار از جانب ذینفع قابل انتقال به شخص یا اشخاص ثالث نیست. اگر در شرایط اعتباری عبارت غیر قابل انتقال قید نگردد، آن اعتبار غیر قابل انتقال تلقی شده و ذینفع اعتبار نیز حق واگذاری کل یا بخشی از منافع اعتبار را به نفع اشخاص ثالث ندارد.
 +
 +
====۵-۶. اعتبار اسنادی اتکائی====
 +
اعتبار اسنادی ثانویه‌ای که توسط ذینفع اعتبار اسنادی اولیه گشایش یافته و ذینفع آن نیز تأمین‌کننده اولیه و اصلی کالا یا خدمات می‌باشد. در شرایطی که ذینفع اعتبار اسنادی اولیه شخصاً قادر به تأمین کل یا بخشی از موضوع قرارداد نبوده عملاً‌ می‌تواند با اتکاء به اعتبار اولیه گشایش یافته به نفع خود، یک اعتبار اسنادی دوم به نفع تأمین و عرضه کننده اولیه کالا یا خدمت (شخص ثالث) گشایش نماید. اعتبارات اسنادی ثانویه مذکور که توسط واسطه تأمین کالا یا خدمت (ذینفع اعتبار اولیه) در وجه عرضه‌کننده اصلی گشایش یافته از نوع اعتبار اسنادی اتکایی تلقی می‌شوند.
 +
 +
====۵-۷. اعتبار اسنادی بر اساس شرط پیش‌پرداخت====
 +
اعتبار اسنادی از نظر پیش پرداخت به دو نوع اعتبار اسنادی ماده قرمز و اعتبار اسنادی ماده سبز طبقه‌بندی می‌شوند. اعتبار اسنادی ماده قرمز یا اعتبار اسنادی با شرط قرمز به اعتباری گفته می‌شود که ذی‌نفع اعتبار می‌تواند قبل از ارسال کالا،‌ وجوهی را تحت شرایطی به صورت پیش‌پرداخت (حداکثر تا تمام وجه اعتبار)، از بانک ابلاغ‌کننده یا تأیید کننده دریافت نماید. علت این نام‌گذاری آن است که نخستین بار که این اعتبار گشایش یافت، بانک گشایش‌کننده اعتبار جهت جلب توجه بانک ابلاغ کننده، آن قسمت از متن قرارداد را در شرایط اعتبار که پرداخت مقداری از وجه اعتبار به عنوان پیش‌پرداخت به ذینفع مجاز داشته بود، با جوهر قرمز نوشته بود.
 +
 +
اعتبار اسنادی ماده سبز مانند اعتبار اسنادی ماده قرمز است،‌ با این تفاوت که پیش‌پرداخت به ذی‌نفع برای کالاهایی صورت می گیرد که به نام بانک به انبار سپرده و رسید انبار آن به نفع بانک صادرشده باشد. مالکیت چنین کالاهایی با بانک خواهد بود. هنگامی که کالا برای حمل آماده می‌شود،‌ بانک برگه ترخیص انبار را صادر نموده و آن را به نام خود در اختیار حمل‌کننده قرار می‌دهد و از طریق بارنامه،‌ مالکیت آن را به نام خود در‌می‌آورد. دقت بانک گشایش‌کننده «اعتبار اسنادی سبز» در پیگیری تمام مراتب کار مهم است تا نهایتاً اطمینان حاصل شود که در هیچ‌ یک از مراحل،‌ کالا از تملک بانک خارج نمی‌گردد.
 +
 +
====۵-۸.قابلیت تمدید‌پذیری====
 +
اعتبار اسنادی از نظر قابلیت تمدید‌پذیری دو نوع است: اعتبار اسنادی گردشی و غیرگردشی. اعتبار اسنادی گردشی، اعتباری است که پس از هر بار استفاده ذینفع و مبادله اسناد،‌ اعتبار مجدداً‌ در وجه ذینفع و در همان موضوع و شرایط قبلی اعتبارات اسنادی بین بانک‌های عامل احیاء و برقرار می‌شود، بدون آن‌ که نیاز به دستور مجددی باشد. به موجب این اعتبار به محض این‌که فروشنده اسناد حمل را ارائه داد و اعتبار فعال گردید،‌ عین آن اعتبار مجدداً‌ برای ذی‌نفع مفتوح می‌گردد. در اعتبار اسنادی غیرگردشی موضوع و شرایط اعتبار  به صورت توافقی بین متقاضی و ذی‌نفع قابل تغییر خواهد بود.
 +
 +
====۵-۹. اعتبار اسنادی بر حسب قابلیت ابلاغ توسط بانک====
 +
اعتبار اسنادی از نظر قابلیت ابلاغ توسط بانک ابلاغ کننده دو نوع است:‌ [[اعتبار اسنادی ترانزیت]] و [[اعتبار اسنادی غیرترانزیت]]. هنگامی که اعتبار اسنادی پس از گشایش ‌از طریق بانکی در خارج از کشور یا مناطق آزاد بین‌المللی به بانک ذینفع ابلاغ شده عملاً آن را اعتبار اسنادی ترانزیت می‌نامند.
 +
 +
====۵-۱۰. اعتبار اسنادی بر حسب قابلیت تأمین مالی خریدار====
 +
این نوع از اعتبار به دوبخش فاینانس<ref>Finance</ref> و ریفاینانس<ref>Refinance</ref> تقسیم‌بندی شده است. در مواقعی که فروشنده کالا حاضر به قبول اعتبار اسنادی مدت‌دار نمی‌گردد و خریدار به خاطر فقدان نقدینگی یا به دلیل شرایط ارزی قادر به افتتاح اعتبار اسنادی دیداری نمی‌باشد،‌ معمولاً خریدار از یکی از بانک‌های عامل موضوع اعتبار اسنادی درخواست می‌کند که وارد معامله شده و وجه معامله را نقداً به فروشنده پرداخت کنند و در سررسید اعتبار،‌ اصل و بهره آن را دریافت یا اعتبار گشایش‌ شده را به نفع خود تنزیل و بهره و کارمزد آن را دریافت نمایند. در چنین شرایطی بانک مذکور به عنوان [[تأمین‌کننده مالی]]<ref>Financer</ref> یا سرمایه‌گذار تلقی می‌شود. اما ریفاینانس در مواقعی مورد استفاده بوده که فروشندگان از فروش کالا به صورت مدت‌دار خودداری می‌نمایند یا بهره بالایی را مطالبه می‌کنند. در چنین شرایطی بانک‌های عامل از خدمات اعتباری ‌بانک‌های ثالث از طریق  [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C خطوط اعتباری]<ref>Lines of Credit</ref> به منظور تأمین مالی مدت‌دار  یک اعتبار اسنادی خاص و یا مجموعه مبادلات اعتباری میان دو بانک گشایش‌کننده و ابلاغ‌کننده استفاده می‌نماید. اعتبار اولیه مذکور توسط بانک ثالث و جهت تأمین مالی اعتبارات اسنادی مدت‌دار بانک گشایش‌کننده ارائه شده و بانک‌های ابلاغ‌کننده نیز وجوه اعتبارات اسنادی را پس از مبادله اسناد حمل از بانک ثالث (بانک تأمین مالی‌کننده اولیه) دریافت می‌نمایند. بانک گشایش‌کننده نیز نقش [[تأمین مالی کننده ثانویه|تأمین مالی‌کننده ثانویه]] (ریفاینانسور) را برای واردکننده و یا متقاضی اعتبار اسنادی به عهده دارد. البته در سررسید اعتبارات مذکور بانک گشایش‌کننده مسئولیت دریافت اصل، کارمزد، هزینه بیمه اعتبار و بهره آن را از متقاضی و تسویه آن را با بانک ثالث (تأمین مالی کننده اولیه) به عهده دارد.{{عنوان|title=جستارهای وابسته|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}
 +
 +
{{عنوان|title=پانویس/ پاورقی|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}<references />{{عنوان|title=منابع|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}
 +
 +
*امینی،‌ عیسی و ابوترابی، سمانه. (۱۳۹۳). بررسی قواعد حاکم بر اعتبار اسنادی بر مبنای يو.سی.پی ۵۰۰ و يو.سی.پی ۶۰۰، نشریه تحقيقات حقوقی آزاد, دوره ۷, شماره  ۲۴، ص ۴۹-۲۵.
 +
*راشدی اشرفی،‌ علی‌رضا (۱۳۹۶). ‌مجموعه اطلاعات مورد نیاز در بازرگانی خارجی، نشر بازرگانی،‌ ج اول، ص ۱۰۳، ۱۰۸، ۱۱۰.
 +
*<span dir="rtl" lang="en">Ashley, A. (2003). Oxford Handbook of Commercial Correspondence, Oxford University Press, P-155</span>
 +
*<span dir="rtl" lang="en">Uniform Customs and Practice for Documentary Credits (UCP-600) (2007). International Chamber of Commerce, <nowiki>http://store.iccwbo.org/icc-uniform-customs-and-practice-for-documentary-credits</nowiki></span>
 
{{عنوان|title=پیوند به بیرون|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}
 
{{عنوان|title=پیوند به بیرون|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}
 
{{عنوان|title=الگوهای ناوبری|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}
 
{{عنوان|title=الگوهای ناوبری|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}
 
{{عنوان|title=رده|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}
 
{{عنوان|title=رده|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}

نسخهٔ ‏۱۰ نوامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۶:۵۵

مفهوم: اعتبارات اسنادی Letter of Credit (L/C)

مفاهیم هم ارز:

والد: روش های پرداخت بین المللی

بعد: دسترسی به نقدینگی

فرزند: اعتبار اسنادی فاینانس، اعتبار اسنادی ریفاینانس

بعد: زمان پرداخت

فرزند: اعتبار اسنادی دیداری، اعتبار اسنادی یوزانس، اعتبار اسنادی مدت‌دار

لید

اعتبار اسنادی یک روش پرداخت در مبادلات بین‌المللی است که در آن بانک خریدار یا بانک گشایش‌کننده اعتبار[۱] تعهد می‌نماید تا در قبال اخذ اسناد حمل و مالکیت کالا که مورد درخواست متقاضی اعتبار[۲] است، مطالبات ذینفع[۳] یا فروشنده[۴] را پرداخته و یا پس از قبولی برات (اعتبار اسنادی غیردیداری) و مبادله اسناد حمل و مالکیت بانک دیگری را مأمور این عملیات نماید. به طور کلی می‌توان گفت که در مقایسه با روش‌های دیگر، سیستم پرداخت در اعتبار اسنادی به گونه‌ای است که علیرغم وجود نقاط ضعف، تقریباً موازنه منافع را برقرار نموده و می‌تواند منافع هر دو طرف معامله را حفظ نماید.

تعریف به حد

اعتبار اسنادی یکی از انواع شیوه‌های پرداخت بین‌المللی است که به منظور حل مسأله عدم انطباق زمانی تمایلات خریدار و فروشنده در پرداخت وجه و مبادله اسناد حمل کالا عملاً بانک‌های طرفین به عنوان متعهدین نیابتی،‌ فرایند تجارت را تسهیل می‌کنند به طوری که بانک صادرکننده اعتبار (بانک گشایش کننده) تعهدات خریدار را نزد بانک فروشنده برعهده می‌گیرد، تا در شرایط مبادله و انتقال اسناد حمل و مالکیت کالا که مورد درخواست متقاضی اعتبار است، مطالبات ذی‌نفع یا فروشنده را بپردازد. در فرآیند گشایش اعتبار اسنادی خریدار یا متقاضی[۵] از طریق بانک گشایش‌دهنده اعتبار[۶] خود نوع و مقدار کالای مورد معامله، قیمت، شرایط پرداخت، نوع حمل و بیمه، نوع ارز مورد معامله، شرایط مبادله اسناد حمل و حتی فورس ماژور را از طریق بانک عامل فروشنده[۷] به اطلاع فروشنده[۸] رسانده و پس از اخذ تأیید مندرجات نسخه اولیه اعتبار اسنادی از بانک عامل فروشنده، عملاً‌ طی بازه‌های مشخص زمانی فروشنده ملزم به حمل و ارسال کالا و نیز مبادله[۹] اسناد حمل مربوط به آن می‌باشد.

وجوه افتراق یا شقوق مختلف

اعتبار اسنادی در ذیل شیوه‌های پرداخت بین‌المللی جهت پرداخت وجه کالا و مبادله اسناد حمل و به دلیل وجود عدم انطباق زمانی تمایلات میان خریدار و فروشنده قرار دارد و از این منظر با شیوه‌های پرداخت از طریق برات،‌ ضمانت‌نامه و حواله ‌تفاوت دارد.

فهرست مطالب

تاریخچه

اعتبار اسنادی در قالب مقررات متحدالشکل برای اولین بار در سال ۱۹۳۳ میلادی پایه‌گذاری شد. سپس در سال‌های ۱۹۵۱ (کد:UCP No.151,1951) ،۱۹۶۲ (کد: UCP No.222, 1962)، ۱۹۷۴‌(کد: UCP No.290,1974)، ۱۹۸۳ (کد:UCP No.400, 1983)، ۱۹۹۳ (کد:UCP No.500, 1993)، ۲۰۰۷ (کد:UCP No.600, 2007) مورد تجدید نظر قرار گرفت. این مقررات با عنوان (UCP-500 و UCP-600) از اول ژانویه ۱۹۹۴ برای پیاده‌سازی در اختیار بانک‌ها قرار گرفت.

۲.تعریف

اعتبار اسنادی، تعهدی است که بانک خریدار یا بانک گشایش‌کننده اعتبار[۱۰] بر عهده می‌گیرد، تا در قبال اخذ اسناد حمل و مالکیت کالا که مورد درخواست متقاضی اعتبار[۱۱] است، مطالبات ذینفع[۱۲] یا فروشنده را پرداخته و یا پس از قبولی برات (اعتبار اسنادی غیردیداری) و مبادله اسناد حمل و مالکیت بانک دیگری را مأمور این عملیات نماید. به طور کلی می‌توان گفت که در مقایسه با روش‌های دیگر، سیستم پرداخت در اعتبار اسنادی به گونه‌ای است که علی‌رغم وجود نقاط ضعف، تقریباً موازنه منافع را برقرار نموده و می‌تواند منافع هر دو طرف معامله را حفظ نماید.

۳.ضرورت و هدف

در عرصه تجارت بین‌الملل (بعض تجارت داخلی)، واردکننده کالا عموماً‌ تمایل دارد پس از دریافت کالا، وجه را به فروشنده پرداخت کند یا این که ترجیح می‌دهد تا قبل از انتقال مالکیت کالا، از پرداخت وجه آن خودداری کند. از طرف دیگر،‌ فروشنده نیز مایل است وجه کالایی را که می‌فروشد، پیش از آن که اختیار کالا از دست وی خارج شود، ‌دریافت کند. ضرورت پیدایش اعتبار اسنادی در واقع در همین نقطه مستتر است. به عبارت دیگر،‌ شکاف زمانی میان زمان پرداخت و زمان مبادله اسناد حمل و ملکیت نوعی ریسک را به یکی از طرفین تجارت تحمیل نموده که به منظور حداقل‌سازی ریسک مذکور اعتبار اسنادی بانکی در فرآیند داد و ستدهای بین‌المللی بین خریدار و فروشنده مورد استفاده قرار گرفت تا خریدار و فروشنده از طریق بانک‌های عامل خود نسبت به ریسک‌های دوگانه عدم تسویه ثمن معامله و نیز عدم انتقال اسناد حمل و مالکیت متعهد شوند. در همین راستا، اتاق بازرگانی بین‌المللی اقدامات لازم برای تدوین مقررات اعتبار اسنادی را آغاز نمود و هر چند سال یک بار نیز به بازنگری در آن پرداخت.

نظر به این‌ که روش پرداخت از طریق شیوه اعتبار اسنادی، در حال حاضر متداول‌ترین و مهم‌ترین شیوه پرداخت در معاملات بین‌المللی است، اطلاع از نحوه اجرا و انواع و شرایط آن برای اشخاصی که مبادرت به واردات و صادرات یا داد و ستد می‌کنند،‌ ضروری است. به همین خاطر نکات اساسی آن با توجه به آخرین ویرایش مقررات متحدالشکل اعتبار اسنادی (UCP-500 و UCP-600) بررسی می‌گردد. هدف از بکارگیری اعتبار اسنادی آن است که به عنوان یکی از روش‌های مهم پرداخت کمک می‌کند تا ریسک‌های ناشی از عدم پرداخت وجه اعتبار یا عدم تحویل کالا در ازاء پرداخت وجه اعتبار کاهش یابد.

معاملات اعتبار اسنادی در سراسر دنیا بر اساس مقررات بین‌المللی متحدالشکل اعتبار اسنادی که توسـط اتـاق بازرگـانی بین‌المللی تدوین شده و هم چنین بر اساس ضوابط بین‌المللی مبتنی براین مقررات انجام می‌گیـرد، چرا که معاملات بازرگانی بین‌المللی به دلایل تفاوت‌هـای فرآینـدهای تجـاری و قـوانین و مقررات بازرگانی در مقایسه با معاملات بازرگانی داخلی اساساً‌ ریسک بیشتری دارند. بنابراین برای بازرگانان اجتناب از ریسک‌های مذکور بسیار مهم است، چرا که وجه اعتبار در تجارت بین‌الملل عموماً‌ پس از حمل کالا دریافت می‌شود و دیگر این که کالاهای دریافـت شـده (مقدار، کیفیت، نوع، شیوه بسته‌بندی، شیوه حمل، مکان تولید، زمان تولید،...) و شرایط اعتبار (پرداخت با پیش پرداخت، پرداخت دیداری، اقساطی، مدت دار،...) باید مطابق با توافق طرفین و قرارداد فروش باشند.

۴.کارکردها و فرایندها

به طور کلی در روش پرداخت از طریق اعتبار اسنادی، عناصر مختلفی به طور فعال حضور پیدا می‌کنند و فرآیند مبادله و نقل و انتقال اسناد حمل و کالا در قالب فرآیند مذکور انجام می‌پذیرد. ۱. بانک خریدار (بانک گشایش‌کننده اعتبار) ۲. بانک فروشنده (بانک کارگزار) ۳. خریدار ۴. فروشنده ۵. شرکت حمل و نقل ۶- شرکت بیمه ۷- شرکت بازرسی ۸- اتاق بازرگانی (جهت تأیید گواهی‌های تولید، مبداء، بهداشت) ۹- بانک‌های واسط ۱۰- مرجع حل اختلاف در ابتدای امر، خریدار درخواست پروفرما را برای فروشنده ارسال می‌کند و فروشنده پس از دریافت آن پروفرما را برای خریدار ارسال می‌نماید. سپس، ‌خریدار با دریافت پروفرما اقدام به درخواست برای گشایش اعتبار در بانک خریدار به عنوان بانک گشایش‌کننده اعتبار می‌کند و در ادامه بانک خریدار به بانک فروشنده یا بانک کارگزار اعلام گشایش اعتبار اسنادی می‌کند و سپس بانک فروشنده، ابلاغیه اعتبار را برای فروشنده ارسال می‌نماید. فروشنده پس از دریافت ابلاغیه اعتبار، طی یک بازه زمانی مورد توافق ‌کالا را تحویل شرکت حمل و نقل می‌دهد و کالا از سوی شرکت حمل و نقل حمل می‌گردد و همزمان با آن، بارنامه به عنوان یکی از اسناد مهم حمل، از سوی شرکت حمل و نقل در اختیار فروشنده قرار می‌گیرد. اسناد حمل از طرف فروشنده تحویل بانک فروشنده یا بانک کارگزار شده[۱۳] و پرداخت وجه (در شرایطی که اختیار مبادله و انطباق اسناد با بانک فروشنده باشد) کالا از سوی این بانک به فروشنده انجام ‌می‌پذیرد. بانک فروشنده یا کارگزار که اسناد حمل را پیش از این دریافت کرده بود، آن را برای بانک خریدار یا گشایش‌کننده اعتبار ارسال می‌کند و بانک خریدار یا گشایش‌کننده اعتبار، ‌اسناد حمل را تحویل خریدار داده و پس از دریافت وجه اعتبار (در صورت گشایش اعتبار دیداری) مبلغ تعهدی به بانک فروشنده را می پردازد. در خاتمه کار، خریدار پس از دریافت اسناد حمل، به گمرک مراجعه می‌کند و کالا را ترخیص می‌کند. لذا، جریان پولی برای پرداخت و جریان کالایی و اسناد حمل برای تحویل کالا در یک مسیر منظم به پرداخت وجه معامله و ترخیص کالا منتهی می‌گردند.

۵. انواع

تقسیماتی برای انواع مختلف اعتبار اسنادی وجود دارند که هریک بیان‌کننده ویژگی‌های خاصی از تعهدات پرداختی از سوی خریدار به فروشنده است.

۵-۱.شرایط ناظر بر اعتبار

اعتبار اسنادی از نظر شرایط ناظر بر اعتبار به دو نوع اعتبار اسنادی فعال و اعتبار اسنادی غیرفعال طبقه‌بندی می‌شوند. اعتبار اسنادی فعال[۱۴]، اعتباری است که برای انجام آن پیش شرطی تعیین نشده است و طرفین با توجه به متن توافقی اعتبار که حاوی توافقات و تعهدات آن‌هاست، مکلف به انجام آن می‌باشند. در مقابل اعتبار اسنادی غیرفعال[۱۵] اعتبار‌اتی است که تحقق آن موکول به احراز شروطی است (مثل حمل کالا در یک بازه زمانی، پیش پرداخت، تضمین بانک خریدار،...). در آن صورت آن اعتبار تعهدی تا انجام آن شرایط برای طرفین ایجاد نمی‌کند. افتتاح اعتبار اسنادی غیرفعال عمدتاً‌ به منظور آمادگی انجام معامله برای طرفین می‌باشد که در صورت احراز شرایط می‌توان آن را فعال نمود.

۵-۲.زمان پرداخت

سه نوع طبقه‌بندی برای اعتبار اسنادی از نظر زمان پرداخت وجود دارند: اعتبار اسنادی نقدی یا دیداری[۱۶]، اعتبار اسنادی با پرداخت تأخیری[۱۷] (مدت دار) و اعتبار اسنادی یوزانس (نسیه)[۱۸]. اعتبار نقدی یا دیداری،‌اعتباری است که پرداخت وجه معامله بلافاصله بعد از رویت اسناد و در صورت عدم مغایرت آن،‌ به فروشنده (ذینفع اعتبار) تحقق می‌یابد. در اعتبار اسنادی با پرداخت تأخیری یا مدت‌دار،‌ذینفع اعتبار پس از ارائه اسناد به بانک تعیین شده در صورت عدم مغایرت، در موعد تعیین شده، در آینده وجه معامله را دریافت خواهد کرد. به عنوان مثال اگر توافق شده باشد مبلغ اعتبار با پرداخت مدت‌دار ۱۲۹ روزه پرداخت شود، در موعد تعیین شده،‌ بانک وجه اعتبار را به ذی‌نفع اعتبار پرداخت می‌کند. نکته مهم این است که در این نوع از اعتبارات، برای پرداخت مدت‌دار،‌ براتی صادر نمی‌گردد تا ذی‌نفع اعتبار این امکان را داشته باشد تا در صورت احتیاج،‌ با تنزیل برات، وجه معامله را دریافت نماید، به همین خاطر از نظر فروشنده یا ذینفع، این اعتبار یکی از نامناسب‌ترین روش‌های دریافت وجه کالاست، در حالی که برای متقاضی اعتبار یا خریدار چون هزینه ابطال تمبر و تهیه برات را ندارد، مناسب‌ترین روش به شمار می‌آید. در اعتبار اسنادی یوزانس (نسیه)، یوزانس طبق تعریف به معنای معامله نسیه تضمین شده است. در این گونه معاملات نیز فروشنده برای دریافت وجه معامله مهلتی را به خریدار می‌دهد. هزینه یوزانس همان بهره‌ای است که متقاضی اعتبار یا خریدار کالا باید علاوه بر قیمت کالا به واسطه مهلت پرداخت وجه به فروشنده ‌بپرازد. معمولاً فروشندگان کالا با اخذ تضمین لازم به معاملات یوزانس مبادرت می‌ورزند. به همین خاطر درخواست افتتاح اعتبار برگشت‌ناپذیر و تأیید شده می‌نمایند. فرق اعتبار اسنادی نسیه با اعتبار اسنادی مدت‌دار آن است که در معاملات یوزانس یا نسیه،‌ کشیدن برات از طرف ذینفع اعتبار به عهده متقاضی اعتبار الزامی است.

۵-۳.قابلیت فسخ

اﻋﺘﺒﺎرات اﺳﻨﺎدی از ﻧﻈﺮ ﺣﺪود اﺧﺘﯿﺎرات ﺧﺮﯾﺪار ﺑﻪ اﻋﺘﺒﺎر اﺳﻨﺎدی ﺑﺮﮔﺸﺖ‌ﭘﺬﯾﺮ و اﻋﺘﺒﺎر اﺳﻨﺎدی ﺑﺮﮔﺸﺖ‌ﻧﺎﭘـﺬﯾﺮ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽ‌ﺷﻮد. در اﻋﺘﺒﺎر اﺳﻨﺎدی ﺑﺮﮔﺸﺖ‌ﭘﺬﯾﺮ، ﺧﺮﯾﺪار ﺣﻖ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﺮاﯾﻂ اﻋﺘﺒﺎر ﯾﺎ ﺣﺘﯽ ﻓﺴﺦ اﻋﺘﺒﺎر را دارد، ﺑﺪون آن ﮐﻪ ﻟﺰوﻣﯽ ﺑﻪ ﺟﻠﺐ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻓﺮوﺷﻨﺪه (ﺻﺎدر ﮐﻨﻨﺪه) داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. در اﻋﺘﺒﺎر ﺑﺮﮔﺸﺖ‌ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ خریدار مجاز به فسخ یا تغییر شرایط اعتبار اسنادی نبوده و ﻓﺮوﺷـﻨﺪه نیز از ﺗﻌﻬﺪ ﭘﺮداﺧﺖ ﺑﺎﻧﮏ خریدار ﮐﻪ ﺟﺪای از ﻗﺮارداد ﻣﺒﻨﺎی اﻋﺘﺒﺎر اﺳﺖ، ﻣﻨﺘﻔﻊ ﻣﯽ‌ﺷﻮد. اعتبار اسنادی برگشت‌پذیر خریدار از اختیارات بیشتری برخوردار است و عملاً‌ خریدار حق تغییر شرایط اعتبار یا حتی فسخ اعتبار را دارد، بدون آن‌که لزومی به جلب موافقت فروشنده (صادرکننده) داشته باشد. اما در اعتبار اسنادی برگشت‌ناپذیر هرگونه تغییر شرایط در اعتبار یا فسخ آن از جانب خریدار یا بانک گشایش‌کننده اعتبار موکول به موافقت و رضایت فروشنده (ذینفع) و یا بانک ابلاغ‌کننده بوده و بانک گشایش‌کننده اعتبار قطعاً متعهد به پرداخت وجه یا معامله اسناد ارائه شده توسط ذینفع در صورت احراز کلیه شرایط (اعتبار) می‌باشد.

۵-۴.تأیید مضاعف

اعتبار اسنادی بر حسب مؤلفه تأیید مضاعف به دو گروه اعتبار اسنادی تأیید شده و اعتبار اسنادی تأیید نشده طبقه‌بندی می شود. اعتبار اسنادی تأیید شده اعتباری است که پرداخت وجه معامله از طرف بانک ابلاغ‌کننده یا یک بانک ثالث مورد قبول فروشنده مورد تعهد قرار می‌گیرد. اعتبار اسنادی تأیید نشده نیز صرفاً با تأیید بانک گشایش‌کننده اعتبار و بدون نیاز به تأیید بانک ثالث گشایش و ابلاغ می‌شود. در اعتبارات اسنادی تأیید شده ‌بانک تایید کننده حق رجوع را ندارد.

۵-۵.قابلیت انتقال منافع

اعتبار اسنادی از لحاظ قابلیت انتقال منافع اعتبار از جانب ذینفع به دو گروه اعتبارات اسنادی قابل انتقال و اعتبار اسنادی غیرقابل انتقال طبقه‌بندی می شوند. اعتبار اسنادی قابل انتقال، اعتباری است که در آن ذینفع حق انتقال کلی یا بخشی از منافع اعتبار را به شخص یا اشخاص ثالث در درگاه بانک ابلاغ کننده یا بانک ثالث دارد. در اعتبارات اسنادی غیرقابل انتقال منافع اعتبار از جانب ذینفع قابل انتقال به شخص یا اشخاص ثالث نیست. اگر در شرایط اعتباری عبارت غیر قابل انتقال قید نگردد، آن اعتبار غیر قابل انتقال تلقی شده و ذینفع اعتبار نیز حق واگذاری کل یا بخشی از منافع اعتبار را به نفع اشخاص ثالث ندارد.

۵-۶. اعتبار اسنادی اتکائی

اعتبار اسنادی ثانویه‌ای که توسط ذینفع اعتبار اسنادی اولیه گشایش یافته و ذینفع آن نیز تأمین‌کننده اولیه و اصلی کالا یا خدمات می‌باشد. در شرایطی که ذینفع اعتبار اسنادی اولیه شخصاً قادر به تأمین کل یا بخشی از موضوع قرارداد نبوده عملاً‌ می‌تواند با اتکاء به اعتبار اولیه گشایش یافته به نفع خود، یک اعتبار اسنادی دوم به نفع تأمین و عرضه کننده اولیه کالا یا خدمت (شخص ثالث) گشایش نماید. اعتبارات اسنادی ثانویه مذکور که توسط واسطه تأمین کالا یا خدمت (ذینفع اعتبار اولیه) در وجه عرضه‌کننده اصلی گشایش یافته از نوع اعتبار اسنادی اتکایی تلقی می‌شوند.

۵-۷. اعتبار اسنادی بر اساس شرط پیش‌پرداخت

اعتبار اسنادی از نظر پیش پرداخت به دو نوع اعتبار اسنادی ماده قرمز و اعتبار اسنادی ماده سبز طبقه‌بندی می‌شوند. اعتبار اسنادی ماده قرمز یا اعتبار اسنادی با شرط قرمز به اعتباری گفته می‌شود که ذی‌نفع اعتبار می‌تواند قبل از ارسال کالا،‌ وجوهی را تحت شرایطی به صورت پیش‌پرداخت (حداکثر تا تمام وجه اعتبار)، از بانک ابلاغ‌کننده یا تأیید کننده دریافت نماید. علت این نام‌گذاری آن است که نخستین بار که این اعتبار گشایش یافت، بانک گشایش‌کننده اعتبار جهت جلب توجه بانک ابلاغ کننده، آن قسمت از متن قرارداد را در شرایط اعتبار که پرداخت مقداری از وجه اعتبار به عنوان پیش‌پرداخت به ذینفع مجاز داشته بود، با جوهر قرمز نوشته بود.

اعتبار اسنادی ماده سبز مانند اعتبار اسنادی ماده قرمز است،‌ با این تفاوت که پیش‌پرداخت به ذی‌نفع برای کالاهایی صورت می گیرد که به نام بانک به انبار سپرده و رسید انبار آن به نفع بانک صادرشده باشد. مالکیت چنین کالاهایی با بانک خواهد بود. هنگامی که کالا برای حمل آماده می‌شود،‌ بانک برگه ترخیص انبار را صادر نموده و آن را به نام خود در اختیار حمل‌کننده قرار می‌دهد و از طریق بارنامه،‌ مالکیت آن را به نام خود در‌می‌آورد. دقت بانک گشایش‌کننده «اعتبار اسنادی سبز» در پیگیری تمام مراتب کار مهم است تا نهایتاً اطمینان حاصل شود که در هیچ‌ یک از مراحل،‌ کالا از تملک بانک خارج نمی‌گردد.

۵-۸.قابلیت تمدید‌پذیری

اعتبار اسنادی از نظر قابلیت تمدید‌پذیری دو نوع است: اعتبار اسنادی گردشی و غیرگردشی. اعتبار اسنادی گردشی، اعتباری است که پس از هر بار استفاده ذینفع و مبادله اسناد،‌ اعتبار مجدداً‌ در وجه ذینفع و در همان موضوع و شرایط قبلی اعتبارات اسنادی بین بانک‌های عامل احیاء و برقرار می‌شود، بدون آن‌ که نیاز به دستور مجددی باشد. به موجب این اعتبار به محض این‌که فروشنده اسناد حمل را ارائه داد و اعتبار فعال گردید،‌ عین آن اعتبار مجدداً‌ برای ذی‌نفع مفتوح می‌گردد. در اعتبار اسنادی غیرگردشی موضوع و شرایط اعتبار به صورت توافقی بین متقاضی و ذی‌نفع قابل تغییر خواهد بود.

۵-۹. اعتبار اسنادی بر حسب قابلیت ابلاغ توسط بانک

اعتبار اسنادی از نظر قابلیت ابلاغ توسط بانک ابلاغ کننده دو نوع است:‌ اعتبار اسنادی ترانزیت و اعتبار اسنادی غیرترانزیت. هنگامی که اعتبار اسنادی پس از گشایش ‌از طریق بانکی در خارج از کشور یا مناطق آزاد بین‌المللی به بانک ذینفع ابلاغ شده عملاً آن را اعتبار اسنادی ترانزیت می‌نامند.

۵-۱۰. اعتبار اسنادی بر حسب قابلیت تأمین مالی خریدار

این نوع از اعتبار به دوبخش فاینانس[۱۹] و ریفاینانس[۲۰] تقسیم‌بندی شده است. در مواقعی که فروشنده کالا حاضر به قبول اعتبار اسنادی مدت‌دار نمی‌گردد و خریدار به خاطر فقدان نقدینگی یا به دلیل شرایط ارزی قادر به افتتاح اعتبار اسنادی دیداری نمی‌باشد،‌ معمولاً خریدار از یکی از بانک‌های عامل موضوع اعتبار اسنادی درخواست می‌کند که وارد معامله شده و وجه معامله را نقداً به فروشنده پرداخت کنند و در سررسید اعتبار،‌ اصل و بهره آن را دریافت یا اعتبار گشایش‌ شده را به نفع خود تنزیل و بهره و کارمزد آن را دریافت نمایند. در چنین شرایطی بانک مذکور به عنوان تأمین‌کننده مالی[۲۱] یا سرمایه‌گذار تلقی می‌شود. اما ریفاینانس در مواقعی مورد استفاده بوده که فروشندگان از فروش کالا به صورت مدت‌دار خودداری می‌نمایند یا بهره بالایی را مطالبه می‌کنند. در چنین شرایطی بانک‌های عامل از خدمات اعتباری ‌بانک‌های ثالث از طریق خطوط اعتباری[۲۲] به منظور تأمین مالی مدت‌دار یک اعتبار اسنادی خاص و یا مجموعه مبادلات اعتباری میان دو بانک گشایش‌کننده و ابلاغ‌کننده استفاده می‌نماید. اعتبار اولیه مذکور توسط بانک ثالث و جهت تأمین مالی اعتبارات اسنادی مدت‌دار بانک گشایش‌کننده ارائه شده و بانک‌های ابلاغ‌کننده نیز وجوه اعتبارات اسنادی را پس از مبادله اسناد حمل از بانک ثالث (بانک تأمین مالی‌کننده اولیه) دریافت می‌نمایند. بانک گشایش‌کننده نیز نقش تأمین مالی‌کننده ثانویه (ریفاینانسور) را برای واردکننده و یا متقاضی اعتبار اسنادی به عهده دارد. البته در سررسید اعتبارات مذکور بانک گشایش‌کننده مسئولیت دریافت اصل، کارمزد، هزینه بیمه اعتبار و بهره آن را از متقاضی و تسویه آن را با بانک ثالث (تأمین مالی کننده اولیه) به عهده دارد.

جستارهای وابسته

پانویس/ پاورقی

  1. ↑ Issuing Bank
  2. ↑ Applicant
  3. ↑ Beneficiary
  4. ↑ Seller
  5. ↑ Applicant
  6. ↑ Issuing Bank
  7. ↑ Advising Bank
  8. ↑ Seller
  9. ↑ Negotiate
  10. ↑ Issuing Bank
  11. ↑ Applicant
  12. ↑ Beneficiary
  13. ↑ Advising Bank
  14. ↑ Operative L/C
  15. ↑ Non operative L/C
  16. ↑ Sight L/C
  17. ↑ Deferred Payment L/C
  18. ↑ Usance L/C
  19. ↑ Finance
  20. ↑ Refinance
  21. ↑ Financer
  22. ↑ Lines of Credit

منابع

  • امینی،‌ عیسی و ابوترابی، سمانه. (۱۳۹۳). بررسی قواعد حاکم بر اعتبار اسنادی بر مبنای يو.سی.پی ۵۰۰ و يو.سی.پی ۶۰۰، نشریه تحقيقات حقوقی آزاد, دوره ۷, شماره ۲۴، ص ۴۹-۲۵.
  • راشدی اشرفی،‌ علی‌رضا (۱۳۹۶). ‌مجموعه اطلاعات مورد نیاز در بازرگانی خارجی، نشر بازرگانی،‌ ج اول، ص ۱۰۳، ۱۰۸، ۱۱۰.
  • Ashley, A. (2003). Oxford Handbook of Commercial Correspondence, Oxford University Press, P-155
  • Uniform Customs and Practice for Documentary Credits (UCP-600) (2007). International Chamber of Commerce, http://store.iccwbo.org/icc-uniform-customs-and-practice-for-documentary-credits

پیوند به بیرون

الگوهای ناوبری

رده

برگرفته از «https://www.bankipedia.ir/index.php?title=نوشتار_محتوا:اعتبارات_اسنادی_(Letter_of_Credit)&oldid=3964»