چگونه بانکی‌پدیا نویس شویم: تفاوت بین نسخه‌ها

سطر ۲: سطر ۲:
 
تهیه بلوک مفهومی و نوشتار مرتبط
 
تهیه بلوک مفهومی و نوشتار مرتبط
 
نخستین قدم در راه نگارش نوشتار تشکیل بلوک مفهومی است. برای این منظور می‌بایست مفهوم مورد نظر را در چارچوب یک بلوک مفهومی تصویر کرد. مجریان، ناظران و داوران می توانند بلوک مفهومی را پیشنهاد بدهند. در صورتی که مجری مایل باشد می توند این مرحله را میانبر شده و مستقیما بر بلوکی که از قبل پیشنهاد شده است متمرکز شود. به هر حال مجریان باید بلبوک مفهومی تایید شده درخواست نمایند.  
 
نخستین قدم در راه نگارش نوشتار تشکیل بلوک مفهومی است. برای این منظور می‌بایست مفهوم مورد نظر را در چارچوب یک بلوک مفهومی تصویر کرد. مجریان، ناظران و داوران می توانند بلوک مفهومی را پیشنهاد بدهند. در صورتی که مجری مایل باشد می توند این مرحله را میانبر شده و مستقیما بر بلوکی که از قبل پیشنهاد شده است متمرکز شود. به هر حال مجریان باید بلبوک مفهومی تایید شده درخواست نمایند.  
  به عنوان مثال «کارت اعتباری» در حوزه بانکداری الکترونیک را در نظر می‌گیریم. برای آنکه بلوک مفهومی را برای کارت اعتباری مشخص کنیم باید از خود بپرسیم که کارت اعتباری نوعی یا حالتی از چه مفهوم عام‌تری است؟  این مفهوم (Attribute) عام تر را ما به عنوان والد یا (Parent) می‌شناسیم در این مورد می‌توان "کارت‌های الکترونیک پرداخت" را به عنوان مفهوم بلاواسطی که عام‌تر است در نظر گرفت. یا مفهوم دیگر که می توان در نظر گرفت مفهوم "بانک" است. بانک نوعی از "نهادهای مالی سپرده پذیر" است. البته می توان به طور کلی بانک را یک نهاد مالی در نظر گرفت. اما تاکید ما باید بر مفهوم عام بلاواسطه باشد. لذا در اینجا والد را باید  نهادهای مالی سپرده پذیر در نظر گرفت. بسیار مهم است که مفاهیم در انطباق با آنچه توسط نهادهای نظارتی و تخصصی بین المللی ارایه کرده اند طرح شوند. برای مفهوم کارت اعتباری با جستجو در منابع به تعریف BIS  در بخش Glossary  می رسیم که در { https://www.bis.org/cpmi/glossary_030301.pdf} ارایه شده است. برای بانک نیز تعریف دقیق صندوق بین المللی پول یک مرجع اصیل است.  
+
  به عنوان مثال «کارت اعتباری» در حوزه بانکداری الکترونیک را در نظر می‌گیریم. برای آنکه بلوک مفهومی را برای کارت اعتباری مشخص کنیم باید از خود بپرسیم که کارت اعتباری نوعی یا حالتی از چه مفهوم عام‌تری است؟  این مفهوم (Attribute) عام تر را ما به عنوان والد یا (Parent) می‌شناسیم در این مورد می‌توان "کارت‌های الکترونیک پرداخت" را به عنوان مفهوم بلاواسطی که عام‌تر است در نظر گرفت. یا مفهوم دیگر که می توان در نظر گرفت مفهوم "بانک" است. بانک نوعی از "نهادهای مالی سپرده پذیر" است. البته می توان به طور کلی بانک را یک نهاد مالی در نظر گرفت. اما تاکید ما باید بر مفهوم عام بلاواسطه باشد. لذا در اینجا والد را باید  نهادهای مالی سپرده پذیر در نظر گرفت. بسیار مهم است که مفاهیم در انطباق با آنچه توسط نهادهای نظارتی و تخصصی بین المللی ارایه کرده اند طرح شوند. برای مفهوم کارت اعتباری با جستجو در منابع به تعریف BIS  در بخش Glossary  می رسیم که در https://www.bis.org/cpmi/glossary_030301.pdf ارایه شده است. برای بانک نیز تعریف دقیق صندوق بین المللی پول یک مرجع اصیل است.  
 
قدم بعدی آن است که ببینیم چه مفاهیم دیگری وجود دارند که اگر چه در ذیل مفهوم عام مورد نظر می گنجند اما متمایز از آن چیزی هستند که ما قصد نگارش نوشتار برای آن را داریم. این دسته مفاهیم که در عرض مفهوم مورد نظر قرار می‌گیرند را خواهر یا  (Sisters) می نامیم. برای کارت اعتباری مفاهیمی چون «کارت بدهی Debit Card ، «کارت شارژCharge Card » یا «کارت نقدیPrepaid Card » از زمره کارت‌های پرداخت الکترونیکی هستند اما با این حال از کارت اعتباری متمایزاند. با دانستن و در دست داشتن مفهوم‌های والد و خواهران می توان ادعا کرد که حتی اگر اطلاعات دیگری در باره مفهوم مورد نظر نداشته باشیم، تا حد زیادی به درکی از آن رسیده‌ایم این درک را «تعریف به حد» می گویند. پس به عنوان مثال برای کارت اعتباری با وجود تعریف به حد می دانیم که کارت اعتباری نوعی از کارت پرداخت الکترونیکی است که نه کارت بدهی است، نه کارت شارژ است و نه کارت نقدی است. برای بانک مفاهیم هم ارز غیر بانک شامل تعاونی های اعتبار و ساخت و ساز، شرکت های وام رهنی و تامین مالی خرد را می توان ذکر کرد.
 
قدم بعدی آن است که ببینیم چه مفاهیم دیگری وجود دارند که اگر چه در ذیل مفهوم عام مورد نظر می گنجند اما متمایز از آن چیزی هستند که ما قصد نگارش نوشتار برای آن را داریم. این دسته مفاهیم که در عرض مفهوم مورد نظر قرار می‌گیرند را خواهر یا  (Sisters) می نامیم. برای کارت اعتباری مفاهیمی چون «کارت بدهی Debit Card ، «کارت شارژCharge Card » یا «کارت نقدیPrepaid Card » از زمره کارت‌های پرداخت الکترونیکی هستند اما با این حال از کارت اعتباری متمایزاند. با دانستن و در دست داشتن مفهوم‌های والد و خواهران می توان ادعا کرد که حتی اگر اطلاعات دیگری در باره مفهوم مورد نظر نداشته باشیم، تا حد زیادی به درکی از آن رسیده‌ایم این درک را «تعریف به حد» می گویند. پس به عنوان مثال برای کارت اعتباری با وجود تعریف به حد می دانیم که کارت اعتباری نوعی از کارت پرداخت الکترونیکی است که نه کارت بدهی است، نه کارت شارژ است و نه کارت نقدی است. برای بانک مفاهیم هم ارز غیر بانک شامل تعاونی های اعتبار و ساخت و ساز، شرکت های وام رهنی و تامین مالی خرد را می توان ذکر کرد.
 
در واقع مفاهیم خواهران کمک می کنند تا بخش مربوط به "تعریف حد" در قالب عمومی نوشتار محتوی را کامل کنیم، حال آن که مفهوم والد برای نوشتن بخش "Lead" استفاده می‌شود. اما این که مفاهیم هم ارز در چه مواردی با هم اشتراک یا اختلاف دارند موضوع بخش "وجوه افتراق، اشتراک یا شقوق مختلف" در فرم نوشتاری محتوی است. در بخش بعدی کار، بانکی پدیا نویس باید از خود بپرسد که مفهوم مورد نظر چه انواع یا حالت هایی دارد. به عبارت دیگر چه مفاهیمی در ذیلاین مفهوم هست که مفهوم مزبور برای آنها حکم مفهوم والد را دارد. در اینجا باید بین مفهوم (Attributes) و معیار یا بعد (Dimensions)  تمایز قائم شویم.  درمورد کارت اعتباری دو نوع کارت تجاری و کارت اعتباری و شخصی را در نظر می گیریم. در مورد اول دارنده کارت یک شخص حقوقی است و کارت به واقع برای یک شرکت یا یک کسب و کار صادر می‌شود. اما کارت اعتباری شخصی برای مصرف‌کنندگان صادر می‌شود. با این توضیح معلوم می‌شود که از بعد هویت دارنده یا " مالک" کارت اعتباری دارای دو فرزند شامل کارت اعتباری تجاری و  کارت اعتباری شخصی است. به همین ترتیب می‌توان ابعاد دیگری را به عنوان معیار در نظر گرفت و سایر فرزندان مفهم مورد نظر را مشخص کرد. برای بانک دسته بندی مفاهیمی که ذیل تعریف بانک می گنجند هم بسته به معیاری که در نظر داریم متفاوت خواهد بود. اگر از بعد مالکیت نگاه کنیم بانک ها شامل بانک خصوصی، بانک با مالکیت عمومی و بانک خارجی می شوند. اما از نظر مشتریان بانک ها یا بر مشتریان خرد تمرکز دارند که بانک خرد Retail Bank محسوب می شوند و یا بر مشتریان شرکتی که بانک شرکتی یا  Corporate Bank به شمار خواهد آمد. هرچند می شود این دو نوع سرویس را در یک بانک نیز به طور همزمان داشت.
 
در واقع مفاهیم خواهران کمک می کنند تا بخش مربوط به "تعریف حد" در قالب عمومی نوشتار محتوی را کامل کنیم، حال آن که مفهوم والد برای نوشتن بخش "Lead" استفاده می‌شود. اما این که مفاهیم هم ارز در چه مواردی با هم اشتراک یا اختلاف دارند موضوع بخش "وجوه افتراق، اشتراک یا شقوق مختلف" در فرم نوشتاری محتوی است. در بخش بعدی کار، بانکی پدیا نویس باید از خود بپرسد که مفهوم مورد نظر چه انواع یا حالت هایی دارد. به عبارت دیگر چه مفاهیمی در ذیلاین مفهوم هست که مفهوم مزبور برای آنها حکم مفهوم والد را دارد. در اینجا باید بین مفهوم (Attributes) و معیار یا بعد (Dimensions)  تمایز قائم شویم.  درمورد کارت اعتباری دو نوع کارت تجاری و کارت اعتباری و شخصی را در نظر می گیریم. در مورد اول دارنده کارت یک شخص حقوقی است و کارت به واقع برای یک شرکت یا یک کسب و کار صادر می‌شود. اما کارت اعتباری شخصی برای مصرف‌کنندگان صادر می‌شود. با این توضیح معلوم می‌شود که از بعد هویت دارنده یا " مالک" کارت اعتباری دارای دو فرزند شامل کارت اعتباری تجاری و  کارت اعتباری شخصی است. به همین ترتیب می‌توان ابعاد دیگری را به عنوان معیار در نظر گرفت و سایر فرزندان مفهم مورد نظر را مشخص کرد. برای بانک دسته بندی مفاهیمی که ذیل تعریف بانک می گنجند هم بسته به معیاری که در نظر داریم متفاوت خواهد بود. اگر از بعد مالکیت نگاه کنیم بانک ها شامل بانک خصوصی، بانک با مالکیت عمومی و بانک خارجی می شوند. اما از نظر مشتریان بانک ها یا بر مشتریان خرد تمرکز دارند که بانک خرد Retail Bank محسوب می شوند و یا بر مشتریان شرکتی که بانک شرکتی یا  Corporate Bank به شمار خواهد آمد. هرچند می شود این دو نوع سرویس را در یک بانک نیز به طور همزمان داشت.

نسخهٔ ‏۱۷ مارس ۲۰۱۹، ساعت ۱۴:۲۷

چگونه بانکی پدیا نویس شویم؟ تهیه بلوک مفهومی و نوشتار مرتبط نخستین قدم در راه نگارش نوشتار تشکیل بلوک مفهومی است. برای این منظور می‌بایست مفهوم مورد نظر را در چارچوب یک بلوک مفهومی تصویر کرد. مجریان، ناظران و داوران می توانند بلوک مفهومی را پیشنهاد بدهند. در صورتی که مجری مایل باشد می توند این مرحله را میانبر شده و مستقیما بر بلوکی که از قبل پیشنهاد شده است متمرکز شود. به هر حال مجریان باید بلبوک مفهومی تایید شده درخواست نمایند.

به عنوان مثال «کارت اعتباری» در حوزه بانکداری الکترونیک را در نظر می‌گیریم. برای آنکه بلوک مفهومی را برای کارت اعتباری مشخص کنیم باید از خود بپرسیم که کارت اعتباری نوعی یا حالتی از چه مفهوم عام‌تری است؟  این مفهوم (Attribute) عام تر را ما به عنوان والد یا (Parent) می‌شناسیم در این مورد می‌توان "کارت‌های الکترونیک پرداخت" را به عنوان مفهوم بلاواسطی که عام‌تر است در نظر گرفت. یا مفهوم دیگر که می توان در نظر گرفت مفهوم "بانک" است. بانک نوعی از "نهادهای مالی سپرده پذیر" است. البته می توان به طور کلی بانک را یک نهاد مالی در نظر گرفت. اما تاکید ما باید بر مفهوم عام بلاواسطه باشد. لذا در اینجا والد را باید  نهادهای مالی سپرده پذیر در نظر گرفت. بسیار مهم است که مفاهیم در انطباق با آنچه توسط نهادهای نظارتی و تخصصی بین المللی ارایه کرده اند طرح شوند. برای مفهوم کارت اعتباری با جستجو در منابع به تعریف BIS  در بخش Glossary  می رسیم که در  https://www.bis.org/cpmi/glossary_030301.pdf ارایه شده است. برای بانک نیز تعریف دقیق صندوق بین المللی پول یک مرجع اصیل است. 

قدم بعدی آن است که ببینیم چه مفاهیم دیگری وجود دارند که اگر چه در ذیل مفهوم عام مورد نظر می گنجند اما متمایز از آن چیزی هستند که ما قصد نگارش نوشتار برای آن را داریم. این دسته مفاهیم که در عرض مفهوم مورد نظر قرار می‌گیرند را خواهر یا (Sisters) می نامیم. برای کارت اعتباری مفاهیمی چون «کارت بدهی Debit Card ، «کارت شارژCharge Card » یا «کارت نقدیPrepaid Card » از زمره کارت‌های پرداخت الکترونیکی هستند اما با این حال از کارت اعتباری متمایزاند. با دانستن و در دست داشتن مفهوم‌های والد و خواهران می توان ادعا کرد که حتی اگر اطلاعات دیگری در باره مفهوم مورد نظر نداشته باشیم، تا حد زیادی به درکی از آن رسیده‌ایم این درک را «تعریف به حد» می گویند. پس به عنوان مثال برای کارت اعتباری با وجود تعریف به حد می دانیم که کارت اعتباری نوعی از کارت پرداخت الکترونیکی است که نه کارت بدهی است، نه کارت شارژ است و نه کارت نقدی است. برای بانک مفاهیم هم ارز غیر بانک شامل تعاونی های اعتبار و ساخت و ساز، شرکت های وام رهنی و تامین مالی خرد را می توان ذکر کرد. در واقع مفاهیم خواهران کمک می کنند تا بخش مربوط به "تعریف حد" در قالب عمومی نوشتار محتوی را کامل کنیم، حال آن که مفهوم والد برای نوشتن بخش "Lead" استفاده می‌شود. اما این که مفاهیم هم ارز در چه مواردی با هم اشتراک یا اختلاف دارند موضوع بخش "وجوه افتراق، اشتراک یا شقوق مختلف" در فرم نوشتاری محتوی است. در بخش بعدی کار، بانکی پدیا نویس باید از خود بپرسد که مفهوم مورد نظر چه انواع یا حالت هایی دارد. به عبارت دیگر چه مفاهیمی در ذیلاین مفهوم هست که مفهوم مزبور برای آنها حکم مفهوم والد را دارد. در اینجا باید بین مفهوم (Attributes) و معیار یا بعد (Dimensions) تمایز قائم شویم. درمورد کارت اعتباری دو نوع کارت تجاری و کارت اعتباری و شخصی را در نظر می گیریم. در مورد اول دارنده کارت یک شخص حقوقی است و کارت به واقع برای یک شرکت یا یک کسب و کار صادر می‌شود. اما کارت اعتباری شخصی برای مصرف‌کنندگان صادر می‌شود. با این توضیح معلوم می‌شود که از بعد هویت دارنده یا " مالک" کارت اعتباری دارای دو فرزند شامل کارت اعتباری تجاری و کارت اعتباری شخصی است. به همین ترتیب می‌توان ابعاد دیگری را به عنوان معیار در نظر گرفت و سایر فرزندان مفهم مورد نظر را مشخص کرد. برای بانک دسته بندی مفاهیمی که ذیل تعریف بانک می گنجند هم بسته به معیاری که در نظر داریم متفاوت خواهد بود. اگر از بعد مالکیت نگاه کنیم بانک ها شامل بانک خصوصی، بانک با مالکیت عمومی و بانک خارجی می شوند. اما از نظر مشتریان بانک ها یا بر مشتریان خرد تمرکز دارند که بانک خرد Retail Bank محسوب می شوند و یا بر مشتریان شرکتی که بانک شرکتی یا Corporate Bank به شمار خواهد آمد. هرچند می شود این دو نوع سرویس را در یک بانک نیز به طور همزمان داشت. برای تهیه نوشتار محتوی در نظر گرفتن و یافتن همه فرزندان بر مبنای همه ابعاد و معیارهای ممکن، اگر چه مطلوب اما ضروری نیست. برای رسیدن به بلوک مفهوم لازم است که بر اساس حداقل یک معیار مشخص بتوانیم فرزندانی را تعریف نماییم. تکمیل کل فرزندان کاری است که می بایست در طول زمان انجام گیرد.

تهیه جعبه اطلاعات Table of Content بانکی پدیا نویس با تهیه بلوک مفهومی تا حد زیادی پیشنهاد خود را مشخص کرده است. علاوه بر بلوک مفهومی که حتما لازم است مفاهیم در آن با معادل انگلیسی ذکر شوند حال بخش بعدی کار که تهیه جدول مطالب یا (Table of Content) باید تهیه شود. در TOC سرفصل اول معمولاً به «تاریخچه» و جایگاه آن مفهوم می‌پردازد. برای ابزارها، و قراردادها سرفصل مربوط به «کاربردها»، طبیعتاً باید اضافه شود اما سرفصل بعدی «انواع» است که به فرزندان اختصاص دارد. علاوه بر این سرفصلی که در TOC اگر آورده شود به کیفیت کار می‌افزاید سرفصل وضعیت مفهوم مورد نظر در ایران است . این سرفصل به وضعیت و جایگاه مفهوم مورد نظر در ایران می‌پردازد.

نگارش متن نوشتار پس از تهیه «بلوک مفهومی» و TOC برای مفهوم مورد نظر، پیشنهاد برای نگارش نوشتار محتوی با یک رزومه مختصر از تهیه کننده به مدیر سایت ارسال می شود. معمولاً در کمتر از 3 روز کاری مدیر سایت نظر خود را در قالب یک پاسخ به ایمیل رسیده ارسال می دارد. با دریافت این ایمیل عملاً قرارداد نگارش محتوی برای مفهوم مورد نظر را می‌‌توان تمام شده تلقی کرد و نگارش متن را بر اساس شیوه نامه بانکی پدیا اغاز کرد. مطابق با روال کاری بانکی پدیا، نوشتارهای محتوی در صورت نیاز به اصلاح به همراه نظر ناظر مربوطه که ممکن است مسئول حوزه مورد نظر باشد برای تهیه کننده ارسال می‌گردد. با دریافت اصلاحات و اعمال آنها نهایتا کار برای کمیته داوری ارسال می شود تا در صورت تأیید انتشار یابد.

برخی نکارت مهم در نگارش نوشتار ها در تهیه نوشتار محتوی موارد زیر می‌بایست مورد توجه قرار گیرد: 1- بلوک مفهومی به زبان فارسی و انگلیسی تهیه شود. 2- هر جا که اطلاعات خاص و قضاوت ی صورت می‌گیرد حتماً منبع به طور کامل و با فرمت منابع بانکی پدیا تهیه و با روش ... در بخش منابع با آدرس در متن آورده شود. وجود ارجاعات بیشتر می تواند نشان دهنده غنای کار باشد. 3- در زیر مفاهیم خاص که در جایی دیگر تعریف شده و یا نیاز به تعریف دارند خط کشیده شود.