نوشتار_محتوا
۵ سال، ۴۸ روز، ۳ ساعت و ۲۳ دقیقه - 18.117.192.64

نوشتار محتوا:پول الکترونیک (Electronic Money): تفاوت بین نسخه‌ها
 
سطر ۸: سطر ۸:
 
'''فرزند:''' پول دیجیتال بانک مرکزی، ذخایر بانک مرکزی، سپرده بانکی
 
'''فرزند:''' پول دیجیتال بانک مرکزی، ذخایر بانک مرکزی، سپرده بانکی
 
----
 
----
−
{{عنوان|title=لید|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}'''پول الکترونیک یکی از اشکال پول دیجیتال است که ارزش آن بر روی قطعه‌ای الکترونیکی همانند تراشه کارت و یا حافظه رایانه به صورت الکترونیکی ذخیره شده است و توسط فرد و شخصی به غیر از صادرکننده آن مورد پذیرش قرار گیرد. این نوع از پول برای تسهیل تراکنش‌های الکترونیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگرچه پول الکترونیکی به وسیله ارزهای فیات پشتیبانی می‌شود و بنابراین ممکن است تبدیل به پول فیزیکی (اسکناس و سکه) شود اما پول الکترونیکی در وهله اول برای معاملات الکترونیکی به کار گرفته می‌شود'''. {{عنوان|title=تعریف به حد|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}پول الکترونیک از انواع دیگر پول دیجیتال از جمله رمزارز متفاوت است. {{عنوان|title=وجوه افتراق یا شقوق مختلف|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}رمزارز و پول الکترونیک هر چند هر دو ماهیت دیجیتالی دارند اما تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند. پول الکترونیک در واقع وجه الکترونیک ارزهای رسمی فیات نظیر دلار، یورو یا یوان است و معمولاً توسط سیستم‌های بانک مرکزی کنترل می‌شود و از مقررات FATF متابعت می‌کند. در نتیجه هویت افراد در نقل‌وانتقالات مالی احراز می‌شود. این در حالی است که رمزارزها نماینده هیچ پول و یا ارز فیزیکی نیستند و ارزش و اعتبار خود را از عرضه و تقاضا و همچنین از اعتمادی که در سیستم وجود دارد، می‌گیرند و می‌توانند به‌صورت کاملاً ناشناس ردوبدل شوند. {{عنوان|title=فهرست مطالب|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}
+
{{عنوان|title=لید|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}'''پول الکترونیک یکی از اشکال پول دیجیتال است که ارزش آن بر روی قطعه‌ای الکترونیکی همانند تراشه کارت و یا حافظه رایانه به صورت الکترونیکی ذخیره شده است و توسط فرد و شخصی به غیر از صادرکننده آن مورد پذیرش قرار گیرد. این نوع از پول برای تسهیل تراکنش‌های الکترونیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگرچه پول الکترونیکی به وسیله ارزهای فیات پشتیبانی می‌شود و بنابراین ممکن است تبدیل به پول فیزیکی (اسکناس و سکه) شود اما پول الکترونیکی در وهله اول برای معاملات الکترونیکی به کار گرفته می‌شود'''. {{عنوان|title=تعریف به حد|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}پول الکترونیک از انواع دیگر پول دیجیتال از جمله [[نوشتار محتوا:رمز ارز (Cryptocurrency)|رمزارز]] متفاوت است. {{عنوان|title=وجوه افتراق یا شقوق مختلف|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}رمزارز و پول الکترونیک هر چند هر دو ماهیت دیجیتالی دارند اما تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند. پول الکترونیک در واقع وجه الکترونیک ارزهای رسمی فیات نظیر دلار، یورو یا یوان است و معمولاً توسط سیستم‌های بانک مرکزی کنترل می‌شود و از مقررات FATF متابعت می‌کند. در نتیجه هویت افراد در نقل‌وانتقالات مالی احراز می‌شود. این در حالی است که رمزارزها نماینده هیچ پول و یا ارز فیزیکی نیستند و ارزش و اعتبار خود را از عرضه و تقاضا و همچنین از اعتمادی که در سیستم وجود دارد، می‌گیرند و می‌توانند به‌صورت کاملاً ناشناس ردوبدل شوند. {{عنوان|title=فهرست مطالب|image=WikiMabnaa-icom.png|style=right: -3px;padding-top:-10px;}}
  
 
===تاریخچه===
 
===تاریخچه===
سطر ۱۶: سطر ۱۶:
  
 
در اواخر دهه ۱۹۹۰، فناوری‌های مرتبط با پول الکترونیک مانند چک‌های الکترونیک و کارت‌های هوشمند، از رمزنگاری کلید عمومی جهت انتقال پول استفاده می‌کردند. با ظهور ایمیل، تراکنش‌های پول الکترونیک افزایش یافت. افراد جهت خرید کالا شروع به ارسال جزئیات کارت اعتباری خود از طریق ایمیل کردند. بعدتر، مشتریان می‌توانستند حساب‌های آنلاینی داشته باشند که با استفاده از آن‌ها، کارمزد تراکنش‌هایشان را حذف کنند.
 
در اواخر دهه ۱۹۹۰، فناوری‌های مرتبط با پول الکترونیک مانند چک‌های الکترونیک و کارت‌های هوشمند، از رمزنگاری کلید عمومی جهت انتقال پول استفاده می‌کردند. با ظهور ایمیل، تراکنش‌های پول الکترونیک افزایش یافت. افراد جهت خرید کالا شروع به ارسال جزئیات کارت اعتباری خود از طریق ایمیل کردند. بعدتر، مشتریان می‌توانستند حساب‌های آنلاینی داشته باشند که با استفاده از آن‌ها، کارمزد تراکنش‌هایشان را حذف کنند.
−
امروزه، استفاده از پول الکترونیک به سبب رمزنگاری و امضاهای دیجیتال امکان‌پذیر است. رمزگذاری کلید عمومی شامل دو کلید، یعنی کلید عمومی و کلید خصوصی جهت تأیید صحت هویت یک نهاد به‌صورت الکترونیک است. همان‌طور که از اسمشان پیداست، کلید عمومی در دسترس عموم قرار می‌گیرد و کلید خصوصی به‌صورت مخفی نگه‌داری می‌شود
+
امروزه، استفاده از پول الکترونیک به سبب رمزنگاری و امضاهای دیجیتال امکان‌پذیر است. رمزگذاری کلید عمومی شامل دو کلید، یعنی کلید عمومی و کلید خصوصی جهت تأیید صحت هویت یک نهاد به‌صورت الکترونیک است. همان‌طور که از اسم‌ن پیداست، کلید عمومی در دسترس عموم قرار می‌گیرد و کلید خصوصی به‌صورت مخفی نگه‌داری می‌شود.
  
 
===ویژگی‌های پول الکترونیکی===
 
===ویژگی‌های پول الکترونیکی===
سطر ۲۲: سطر ۲۲:
 
*ارزش بر روی قطعه یا وسیله الکترونیکی و به‌صورت الکترونیکی ذخیره می‌شود. محصولات گوناگون از لحاظ اجرای تکنیکی متفاوت هستند. در پول الکترونیکی مبتنی بر کارت، یک قطعه سخت‌افزاری کامپیوتری که مخصوص بدان و قابل حمل بوده و نوعاً یک ریزپردازنده ‌است در یک کارت پلاستیکی جای داده شده است. این در حالی است که در پول الکترونیکی مبتنی بر نرم‌افزار، از یک نرم‌افزار تخصصی و مخصوص که بر روی کامپیوتر شخصی نصب شده، استفاده می‌شود.
 
*ارزش بر روی قطعه یا وسیله الکترونیکی و به‌صورت الکترونیکی ذخیره می‌شود. محصولات گوناگون از لحاظ اجرای تکنیکی متفاوت هستند. در پول الکترونیکی مبتنی بر کارت، یک قطعه سخت‌افزاری کامپیوتری که مخصوص بدان و قابل حمل بوده و نوعاً یک ریزپردازنده ‌است در یک کارت پلاستیکی جای داده شده است. این در حالی است که در پول الکترونیکی مبتنی بر نرم‌افزار، از یک نرم‌افزار تخصصی و مخصوص که بر روی کامپیوتر شخصی نصب شده، استفاده می‌شود.
 
*ارزش موجود در پول ال<span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span></span>کترونیکی به چند طریق و به‌صورت الکترونیکی منتقل می‌شود. برخی از انواع پول الکترونیکی امکان انتقال موازنه‌های الکترونیکی را مستقیماً از یک مصرف‌کننده به دیگری و بدون دخالت شخص ثالث (همانند صادرکننده پول الکترونیکی) فراهم می‌آورند و آنچه که بیشتر متداول و مرسوم است آن است که تنها پرداخت‌های مجاز و ممکن، پرداخت از مصرف‌کننده به تاجر و همچنین امکان بازخرید ارزش پول الکترونیکی برای تجار است.
 
*ارزش موجود در پول ال<span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span></span>کترونیکی به چند طریق و به‌صورت الکترونیکی منتقل می‌شود. برخی از انواع پول الکترونیکی امکان انتقال موازنه‌های الکترونیکی را مستقیماً از یک مصرف‌کننده به دیگری و بدون دخالت شخص ثالث (همانند صادرکننده پول الکترونیکی) فراهم می‌آورند و آنچه که بیشتر متداول و مرسوم است آن است که تنها پرداخت‌های مجاز و ممکن، پرداخت از مصرف‌کننده به تاجر و همچنین امکان بازخرید ارزش پول الکترونیکی برای تجار است.
−
*قابلیت انتقال، محدود<span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span></span> به معاملاتی است که سابقه آن‌ها ثبت و ضبط شده باشد. در اکثر روش‌ها و رویه‌های محصول، برخی از جزئیات معاملات بین تاجر و مصرف‌کننده در یک پایگاه داده مرکزی ثبت و ضبط می‌شود که قابل نمایش دادن و ارائه هستند. در مواردی که معاملات به‌طور مستقیم بین مصرف‌کنندگان امکان‌پذیر باشد، این اطلاعات بر روی دستگاه شخصی مصرف‌کننده ضبط می‌شود و تنها هنگامی می‌تواند از طریق دستگاه مرکزی نمایش داده شده و ارائه شود که مصرف‌کننده از طریق اپراتور (عامل طرح) پول الکترونیکی قرارداد بسته باشد.
+
*<span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span></span>قابلیت انتقال، محدود<span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span></span> به معاملاتی است که سابقه آن‌ها ثبت و ضبط شده باشد. در اکثر روش‌ها و رویه‌های محصول، برخی از جزئیات معاملات بین تاجر و مصرف‌کننده در یک پایگاه داده مرکزی ثبت و ضبط می‌شود که قابل نمایش دادن و ارائه هستند. در مواردی که معاملات به‌طور مستقیم بین مصرف‌کنندگان امکان‌پذیر باشد، این اطلاعات بر روی دستگاه شخصی مصرف‌کننده ضبط می‌شود و تنها هنگامی می‌تواند از طریق دستگاه مرکزی نمایش داده شده و ارائه شود که مصرف‌کننده از طریق اپراتور (عامل طرح) پول الکترونیکی قرارداد بسته باشد.
−
*تعداد شرکا و طرفینی که به نحو <span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span></span>کاربردی و مؤثر در معاملات پول الکترونیکی دخیل و درگیر هستند، بسیار بیشتر از معاملات قراردادی است. عموماً در معامله پول الکترونیکی، چهار دسته از افراد دخیل هستند: صادرکننده ارزش پول الکترونیکی، اپراتور شبکه، فروشنده سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای خاص و ویژه، نقل‌وانتقال دهنده و تسویه کننده معاملات پول الکترونیکی. صادرکننده پول الکترونیکی مهم‌ترین شخص در این میان است در حالی‌که اپراتور شبکه و فروشنده، ارائه‌کنندگان خدمات فنی هستند و نهادهای انتقال‌دهنده و تسویه کننده پول الکترونیکی، بانک‌ها یا شرکت‌هایی با ماهیت بانک هستند که خدماتی را ارائه می‌دهند که مشابه با خدماتی است که برای دیگر ابزارهای پرداخت بدون پول نقد نیز ارائه می‌شود.
+
*تعداد شرکا و طرفینی <span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span></span>که به نحو کاربردی و مؤثر در معاملات پول الکترونیکی دخیل و درگیر هستند، بسیار بیشتر از معاملات قراردادی است. عموماً در معامله پول الکترونیکی، چهار دسته از افراد دخیل هستند: صادرکننده ارزش پول الکترونیکی، اپراتور شبکه، فروشنده سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای خاص و ویژه، نقل‌وانتقال دهنده و تسویه کننده معاملات پول الکترونیکی. صادرکننده پول الکترونیکی مهم‌ترین شخص در این میان است در حالی‌که اپراتور شبکه و فروشنده، ارائه‌کنندگان خدمات فنی هستند و نهادهای انتقال‌دهنده و تسویه کننده پول الکترونیکی، بانک‌ها یا شرکت‌هایی با ماهیت بانک هستند که خدماتی را ارائه می‌دهند که مشابه با خدماتی است که برای دیگر ابزارهای پرداخت بدون پول نقد نیز ارائه می‌شود.<span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span></span>
  
 
*موانع فنی و اشتباهات انسانی می‌تو<span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span></span>اند اجرای معاملات را مشکل یا غیرممکن سازد درحالی‌که در معاملات مبتنی بر کاغذ چنین مشکلی با این حجم وجود ندارد.
 
*موانع فنی و اشتباهات انسانی می‌تو<span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span></span>اند اجرای معاملات را مشکل یا غیرممکن سازد درحالی‌که در معاملات مبتنی بر کاغذ چنین مشکلی با این حجم وجود ندارد.

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ اکتبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۴۰

مفهوم: پول الکترونیک

والد: پول دیجیتال

بعد: تکنولوژی

فرزند: پول دیجیتال بانک مرکزی، ذخایر بانک مرکزی، سپرده بانکی

لید

پول الکترونیک یکی از اشکال پول دیجیتال است که ارزش آن بر روی قطعه‌ای الکترونیکی همانند تراشه کارت و یا حافظه رایانه به صورت الکترونیکی ذخیره شده است و توسط فرد و شخصی به غیر از صادرکننده آن مورد پذیرش قرار گیرد. این نوع از پول برای تسهیل تراکنش‌های الکترونیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگرچه پول الکترونیکی به وسیله ارزهای فیات پشتیبانی می‌شود و بنابراین ممکن است تبدیل به پول فیزیکی (اسکناس و سکه) شود اما پول الکترونیکی در وهله اول برای معاملات الکترونیکی به کار گرفته می‌شود.

تعریف به حد

پول الکترونیک از انواع دیگر پول دیجیتال از جمله رمزارز متفاوت است.

وجوه افتراق یا شقوق مختلف

رمزارز و پول الکترونیک هر چند هر دو ماهیت دیجیتالی دارند اما تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند. پول الکترونیک در واقع وجه الکترونیک ارزهای رسمی فیات نظیر دلار، یورو یا یوان است و معمولاً توسط سیستم‌های بانک مرکزی کنترل می‌شود و از مقررات FATF متابعت می‌کند. در نتیجه هویت افراد در نقل‌وانتقالات مالی احراز می‌شود. این در حالی است که رمزارزها نماینده هیچ پول و یا ارز فیزیکی نیستند و ارزش و اعتبار خود را از عرضه و تقاضا و همچنین از اعتمادی که در سیستم وجود دارد، می‌گیرند و می‌توانند به‌صورت کاملاً ناشناس ردوبدل شوند.

فهرست مطالب

تاریخچه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

سرچشمه پول الکترونیک را می‌توان در افزایش استفاده از کامپیوترها در بین عموم مردم جستجو کرد. در سال ۱۹۶۰، وسترن یونیون سرویس انتقال الکترونیکی پول (EFT) را معرفی کرد و سرآغازی بر شکل‌گیری پول الکترونیک شد. ایجاد محیط تحقیقاتی کسب‌وکار نیمه‌خودکار (SABRE) به‌طور مشترک توسط آی‌بی‌ام و آمریکن ایرلاینز نیز از دیگر اتفاقاتی بود که به توسعه پول الکترونیک کمک کرد.

در سال ۱۹۶۴، یک سیستم رزرو بلیت هواپیمای کاملاً کاربردی، در کنار یک سیستم پردازش آنی تراکنش، توسط SABRE راه‌اندازی شد. برای اولین بار در تاریخ، خطوط تلفن به پایانه‌های مستقر در فرودگاه متصل شدند و رزرو بلیت بر پایه اعتبار صورت گرفت. در سال ۱۹۷۰، شعب بانک‌ها در اروپا با استفاده از مین‌فریم‌ها به هم مرتبط شده بودند. در فرانسه با معرفی Mintel Service استفاده از پول الکترونیک رونق گرفت. پایانه‌های French Mintel برای همه رایگان بود، در نتیجه افراد می‌توانستند از این پایانه‌ها جهت خرید آنلاین استفاده کنند.

در اواخر دهه ۱۹۹۰، فناوری‌های مرتبط با پول الکترونیک مانند چک‌های الکترونیک و کارت‌های هوشمند، از رمزنگاری کلید عمومی جهت انتقال پول استفاده می‌کردند. با ظهور ایمیل، تراکنش‌های پول الکترونیک افزایش یافت. افراد جهت خرید کالا شروع به ارسال جزئیات کارت اعتباری خود از طریق ایمیل کردند. بعدتر، مشتریان می‌توانستند حساب‌های آنلاینی داشته باشند که با استفاده از آن‌ها، کارمزد تراکنش‌هایشان را حذف کنند. امروزه، استفاده از پول الکترونیک به سبب رمزنگاری و امضاهای دیجیتال امکان‌پذیر است. رمزگذاری کلید عمومی شامل دو کلید، یعنی کلید عمومی و کلید خصوصی جهت تأیید صحت هویت یک نهاد به‌صورت الکترونیک است. همان‌طور که از اسم‌ن پیداست، کلید عمومی در دسترس عموم قرار می‌گیرد و کلید خصوصی به‌صورت مخفی نگه‌داری می‌شود.

ویژگی‌های پول الکترونیکی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • ارزش بر روی قطعه یا وسیله الکترونیکی و به‌صورت الکترونیکی ذخیره می‌شود. محصولات گوناگون از لحاظ اجرای تکنیکی متفاوت هستند. در پول الکترونیکی مبتنی بر کارت، یک قطعه سخت‌افزاری کامپیوتری که مخصوص بدان و قابل حمل بوده و نوعاً یک ریزپردازنده ‌است در یک کارت پلاستیکی جای داده شده است. این در حالی است که در پول الکترونیکی مبتنی بر نرم‌افزار، از یک نرم‌افزار تخصصی و مخصوص که بر روی کامپیوتر شخصی نصب شده، استفاده می‌شود.
  • ارزش موجود در پول الکترونیکی به چند طریق و به‌صورت الکترونیکی منتقل می‌شود. برخی از انواع پول الکترونیکی امکان انتقال موازنه‌های الکترونیکی را مستقیماً از یک مصرف‌کننده به دیگری و بدون دخالت شخص ثالث (همانند صادرکننده پول الکترونیکی) فراهم می‌آورند و آنچه که بیشتر متداول و مرسوم است آن است که تنها پرداخت‌های مجاز و ممکن، پرداخت از مصرف‌کننده به تاجر و همچنین امکان بازخرید ارزش پول الکترونیکی برای تجار است.
  • قابلیت انتقال، محدود به معاملاتی است که سابقه آن‌ها ثبت و ضبط شده باشد. در اکثر روش‌ها و رویه‌های محصول، برخی از جزئیات معاملات بین تاجر و مصرف‌کننده در یک پایگاه داده مرکزی ثبت و ضبط می‌شود که قابل نمایش دادن و ارائه هستند. در مواردی که معاملات به‌طور مستقیم بین مصرف‌کنندگان امکان‌پذیر باشد، این اطلاعات بر روی دستگاه شخصی مصرف‌کننده ضبط می‌شود و تنها هنگامی می‌تواند از طریق دستگاه مرکزی نمایش داده شده و ارائه شود که مصرف‌کننده از طریق اپراتور (عامل طرح) پول الکترونیکی قرارداد بسته باشد.
  • تعداد شرکا و طرفینی که به نحو کاربردی و مؤثر در معاملات پول الکترونیکی دخیل و درگیر هستند، بسیار بیشتر از معاملات قراردادی است. عموماً در معامله پول الکترونیکی، چهار دسته از افراد دخیل هستند: صادرکننده ارزش پول الکترونیکی، اپراتور شبکه، فروشنده سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای خاص و ویژه، نقل‌وانتقال دهنده و تسویه کننده معاملات پول الکترونیکی. صادرکننده پول الکترونیکی مهم‌ترین شخص در این میان است در حالی‌که اپراتور شبکه و فروشنده، ارائه‌کنندگان خدمات فنی هستند و نهادهای انتقال‌دهنده و تسویه کننده پول الکترونیکی، بانک‌ها یا شرکت‌هایی با ماهیت بانک هستند که خدماتی را ارائه می‌دهند که مشابه با خدماتی است که برای دیگر ابزارهای پرداخت بدون پول نقد نیز ارائه می‌شود.
  • موانع فنی و اشتباهات انسانی می‌تواند اجرای معاملات را مشکل یا غیرممکن سازد درحالی‌که در معاملات مبتنی بر کاغذ چنین مشکلی با این حجم وجود ندارد.

تفاوت پول الکترونیک با دیگر ابزارهای پرداخت[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پول الکترونیک پول چاپ شده یا یک سپرده نیست. پرداخت‌ها صرفاً محدود به مقادیری از پول است که بر روی قطعه الکترونیک ذخیره شده است. یکی از اصلی‌ترین تفاوت‌های آن با دیگر ابزارهای پرداخت این است که صادرکننده و گیرنده پول الکترونیک متفاوت هستند، در حالی که در مورد سایر ابزارهای پرداخت این دو مشابه هستند (برای مثال بانک‌ها می‌توانند کارت‌های اعتباری صادر کنند و در عین حال پرداخت‌های با چنین کارت‌هایی را بپذیرند). یک صادرکننده پول الکترونیک می‌تواند یک بانک باشد (در صورتی که دارای مجوز اختصاصی برای انجام این فعالیت باشد) یا یک موسسه پول الکترونیک که به لحاظ قانونی مجاز به انجام چنین کاری است. پول الکترونیک دارای مشخصات خاص زیر نیز هست:

  •       هزینه‌های تراکنش پایین‌تر در مقایسه با سایر ابزارهای پرداخت. یکی از دلایل این امر این است که مؤسسات صادرکننده پول الکترونیک نیاز به نگه‌داری پول نقد در ATM های خود ندارند و در مقایسه با سایر ابزارهای پرداخت داده‌های کمتری نیاز به تبادل دارند.
  •       هزینه‌های ثابت بالاتر در مقایسه با سایر ابزارهای پرداخت. سیستم‌های پول الکترونیک به دلیل استفاده اجتناب‌ناپذیر از فناوری‌های مدرن اطلاعات در قیاس با سایر ابزارهای پرداخت هزینه‌های ثابت بالاتری دارند.
  •       پول الکترونیک هیچ ارزشی ندارد مگر این که در یک تراکنش استفاده شود، در حالی که دیگر ابزارهای پرداخت می‌توانند به عنوان یک سپرده بانکی نیز مورد استفاده قرار گیرند.
  •       پول الکترونیک شفافیت کمتری دارد، در حالی که به عنوان مثال، کارت‌های اعتباری حاوی نام و شماره مالک هستند.
  • پول الکترونیک می‌تواند جایگزین ارز در گردش شود، اما تاکنون این مسئله تأثیر بسیار کمی بر جای گذاشته است.

مزایای پول الکترونیک[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پول الکترونیک فرصت‌ها و امکانات جدید زیادی را به ارمغان آورده است. استفاده از پول الکترونیک بسیار ساده و راحت است. با پول الکترونیک، افراد می‌توانند پرداخت‌های بی‌شماری را به فریلنسرها، افرادی که دورکاری می‌کنند و دیگران ارسال کنند. پول الکترونیک همچنین می‌تواند جهت پرداخت قبوض خدماتی، خدمات تلفن همراه، و دسترسی به اینترنت، انتقال وجه به دیگران، پرداخت هزینه کالاها و خدمات به‌صورت آنلاین و آفلاین، تجارت و بسیاری از موارد دیگر استفاده شود. تراکنش‌های الکترونیکی تقریباً فوری انجام می‌گیرند و بسیاری از مشکلات ناشی از تأخیر در انجام پرداخت‌ها را حذف می‌کنند.

پول الکترونیک نه‌تنها در زمان بلکه در هزینه هم صرفه‌جویی می‌کند. همه نقل‌وانتقالات درون یک سیستم پرداخت بدون هزینه و یا با هزینه کم در دسترس هستند. افراد با استفاده از پول الکترونیک ناشناس باقی می‌مانند و صرفاً خودشان به داده‌هایشان دسترسی دارند. در واقع سیستم‌های پرداخت الکترونیکی، پرداخت‌های ناشناس را امکان‌پذیر می‌کند. تمام اطلاعات حساب فقط برای مالک آن حساب قابل دسترسی است و سایر افراد صرفاً یک شماره کیف پول را می‌بینند.

کاربران پول الکترونیک جهت برداشت پول یا افزایش مانده حساب خود، نیازی ندارند که به جایی بروند، قراردادی را امضا کنند، اسنادی را ارائه دهند و یا کپی از آن‌ها تهیه کنند. واریز و برداشت فوراً به مرحله اجرا در می‌آیند و کلیه این مراحل می‌توانند در خانه انجام گیرند.

مزیت دیگر پول الکترونیک سرعت است. افرادی که از پول الکترونیک استفاده می‌کنند نه‌ تنها می‌توانند پول را از هر نقطه‌ای از جهان که می‌خواهند ردوبدل کنند، بلکه چنین تراکنشی هم‌چنین می‌تواند بسیار سریع‌تر انجام گیرد. با پول دیجیتال، افراد به حساب خود در هر جایی و هر زمانی دسترسی دارند و صرفاً با دسترسی به اینترنت می‌توانند کنترل وجوه خود را بر عهده بگیرند و عملیات مالی خود را انجام دهند.

معایب پول الکترونیک[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پول الکترونیک را نمی‌توان مانند پول کاغذی یا سکه‌های فلزی حمل کرد و این بدان معناست که دیگر نمی‌توان مانند گذشته آن‌ها را مخفی کرد. این پول در کامپیوتر بانک قرار دارد و اگر کسی آن را هک کند می‌تواند پول را به راحتی از حساب مشتریان انتقال دهد. از طرفی امکان سرقت گذرواژه‌های مشتریان نیز وجود دارد که این موضوع نیز می‌تواند زمینه سرقت پول از حساب مشتریان را فراهم کند.

این موضوع مسلم است که با استفاده از پول دیجیتال، شما می‌توانید به پول خود در هر نقطه‌ای از جهان دسترسی داشته باشید اما در مواردی که کامپیوتر اصلی یا سرور این سیستم به دلیل بعضی مشکلات خراب شود، شما را در وضعیتی مبهم قرار می‌دهد.نقطه‌ضعف سیستم‌های پرداخت الکترونیکی این است که در صورتی که سرور این سیستم‌ها آنلاین و قابل دسترس نباشد، پول شما عملاً بلااستفاده می‌شود.

در صورت حمله یک ویروس کامپیوتری، یک کامپیوتر می‌تواند قفل شود و در نتیجه دسترسی به سیستم با اختلال روبه‌رو شود. البته، احتمال وقوع این موارد، به سبب پیشرفتی که در حوزه امنیت الکترونیک اتفاق افتاده در حال کمرنگ شدن است.

انواع پول الکترونیک بر اساس فناوری[ویرایش | ویرایش مبدأ]

محصولات پول الکترونیک بسته به فناوری که جهت ذخیره ارزش پولی مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌توانند مبتنی بر سخت‌افزار یا نرم‌افزار باشند.

محصولات مبتنی بر سخت‌افزار

در مورد محصولات مبتنی بر سخت‌افزار، قدرت خرید بر روی یک دستگاه فیزیکی شخصی قرار دارد (برای مثال مثلاً یک کارت هوشمند) مقادیر پولی‌ معمولاً از طریق کارت‌خوان‌هایی که نیازی به اتصال آنی به یک سرور از راه دور ندارند، منتقل می‌شوند.

محصولات مبتنی بر نرم‌افزار محصولات مبتنی بر نرم‌افزار از نرم‌افزاری تخصصی که بر روی دستگاه‌های شخصی رایج مانند کامپیوترها یا تبلت‌های شخصی نصب می‌شوند، استفاده می‌کنند. جهت امکان‌پذیر ساختن انتقال مقادیر پولی، یک کامپیوتر یا تبلت معمولاً نیاز به برقراری یک اتصال آنلاین با یک سرور از راه دور دارد تا استفاده از قدرت خرید را کنترل کند. البته طرح‌هایی که ویژگی‌های مبتنی بر سخت نرم‌افزار و نرم‌افزار را با هم ترکیب می‌کنند نیز وجود دارند.

انواع پول الکترونیک بر اساس شناسایی کاربر[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پول الکترونیک شناسایی شده: این نوع پول الکترونیکی حاوی اطلاعاتی است که هویت مالک آن را قابل شناسایی می‌کند و تا حدودی مانند کارت‌های اعتباری است. این پول‌ها دارای قابلیت ردگیری است و این امکان برای بانک‌ها وجود دارد که پرداخت‌ها را در سراسر یک اقتصاد ردیابی کنند.

پول الکترونیک غیرقابل شناسایی: این نوع از پول الکترونیک هویت فرد دارنده‌اش را مخفی می‌کند و از این منظر می‌تواند مانند پول کاغذی عمل کند..درست از زمانی که این نوع از پول از حساب بانکی برداشت می‌شود، سیستم بانکی دیگر توانایی این را ندارد که آن را ردیابی کند. با توجه به این نکته که هنگام ایجاد کردن پول دیجیتالی از امضاهای نامشخص استفاده می‌شود امکان پیگیری آن برای هیچ بانکی وجود ندارد.

تأثیر پول الکترونیک بر عملکرد بانک مرکزی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

گسترش پول الکترونیک و افزایش استفاده از آن اثرات قابل‌توجهی را بر سیاست‌های اقتصادی و عملکرد بانک مرکزی به عنوان مسئول صدور پول در یک کشور و اجراکننده سیاست‌های پولی خواهد گذاشت. در زیر به چند مورد از این تأثیرات اشاره می‌شود.

  • تأثیر پول الکترونیک بر عملکرد صدور پول توسط بانک مرکزی

ظهور پول الکترونیک اثر قابل‌توجهی را بر میزان تقاضای اسکناس صادر شده توسط بانک مرکزی خواهد داشت و بنابراین درآمدی که بانک مرکزی از این طریق کسب می‌کرد، کاهش پیدا خواهد کرد. چون فرآیند صدور پول الکترونیک می‌تواند توسط مؤسساتی غیر از بانک مرکزی کنترل شود. از طرفی پول الکترونیک می‌تواند جایگزینی برای پول‌های رایج سنتی شود.

  • تأثیر پول الکترونیک بر عملکرد بانک مرکزی به عنوان سردمدار بانک‌ها

بانک مرکزی در رأس سیستم بانکداری قرار گرفته است، بر این حوزه نظارت و آن را رگوله می‌کند؛ بانک مرکزی اوراق بهادار و سپرده‌های بانک‌های تجاری را تنزیل مجدد می‌کند و نهادی است که آخرین پناهگاه بانک‌ها برای تأمین اعتبار و وام است. ظهور پول الکترونیک نقش بانک مرکزی را به عنوان سردمدار بانک‌ها تغییر خواهد داد، همان‌طور که این نقش شروع به کم‌رنگ شدن کند، برخی از بانک‌های مرکزی ممکن است به ایفای نقش خود به عنوان آخرین وام‌دهنده مؤسسات مالی بزرگ ادامه دهند، اما نیاز به چنین نهاد وام‌دهنده‌ای ممکن است در جهانی که در آن اطلاعات تقریباً در هر سازمان و هر موسسه‌ای به‌صورت فوری انتقال می‌یابد، کاهش یابد.

  • تأثیر پول الکترونیک بر عملکرد بانک مرکزی به عنوان یک بانک دولتی

بانک مرکزی به عنوان بازوی مالی دولت بر تراکنش‌های مالی داخلی و خارجی نظارت دارد. همچنین به عنوان ارگانی عمل می‌کند که بر پیاده‌سازی یک بخش مهم سیاست کلی اقتصادی دولت یعنی رقابت بین شرکت‌های بخش خصوصی در صدور پول الکترونیک نظارت می‌کند.

تأثیر پول الکترونیکی بر سیاست‌های مالی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

تأثیر ظهور پول الکترونیک بر سیاست مالی غالباً می‌تواند در زمینه‌های زیر مورد انتظار باشد:

۱) کاهش کنترل بانک مرکزی بر عرضه پول بستگی به میزان جایگزینی ارز در گردش با پول الکترونیک دارد. ارز در گردش بخشی از تجمیع پولی است، و در صورتی که در نتیجه استفاده گسترده‌تر از پول الکترونیک میزان ارز در گردش کاهش یابد، اندازه‌گیری تجمیع پولی و کنترل عرضه پول توسط بانک مرکزی را با مشکل مواجه خواهد کرد.راهکارهایی برای رفع محدودیت‌های این تأثیر نظیر محدودیت‌های استفاده از پول الکترونیک وجود دارد اما در تضاد مستقیم با قوانین پیشرفت فناوری قرار خواهد گرفت و می‌تواند به‌طور کلی بر روی بانکداری اثرات نامطلوبی بر جای گذارد. از این رو، تحقیقات گسترده در مورد فرصت‌های جدید جهت محدود کردن اثرات منفی جایگزینی پول نقد با پول الکترونیک ضرورت دارد.

۲) افزایش سرعت گردش پول؛ تأثیر پول الکترونیک بر سیاست پولی را می‌توان از طریق تجمیع پولی و توانایی بانک مرکزی در کنترل عرضه پول دریافت. در آینده تأثیر پول الکترونیک را باید از طریق نشانگرهای مرتبط با تجمیع پولی، مانند سرعت گردش پول درک کرد. با استفاده از پول الکترونیک، تراکنش‌ها نسبتاً ارزان‌تر هستند که این باعث افزایش تعداد تراکنش‌ها و سرعت گردش پول می‌شود. به‌طور کلی رواج استفاده از پول الکترونیک سودمند خواهد بود، اما صرفاً برای سطحی که بانک مرکزی بتواند تجمیع پولی را کنترل و اندازه‌گیری کند.

۳) نوسانات در نرخ ارز؛ تغییر در ضریب پولی شاخص مهمی است. این شاخص سهم ارز را در عرضه پول نشان می‌دهد. در نتیجه رواج پول الکترونیک، ارز تأثیرات وارده بر ضریب را کاهش می‌دهد.

۴) با استفاده از ارز، نیاز برای چاپ پول نقد کاهش می‌یابد، که این موضوع درآمدهای بانک مرکزی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

۵) پول الکترونیک دارای ویژگی حمل آسان و مقرون‌به‌صرفه بودن است که کاربرد گسترده‌ای را در تجارت میان کشورها دارد.

جستارهای وابسته

پانویس/ پاورقی

منابع

  • https://wealthhow.com/history-of-electronic-money
  • https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C
  • https://www.econstor.eu/bitstream/10419/147460/1/86795244X.pdf
  • https://www.okchanger.cn/wiki/the-advantages-of-electronic-money
  • https://wealthhow.com/what-is-electronic-cash
  • https://www.ecb.europa.eu/stats/money_credit_banking/electronic_money/html/index.en.html
  • https://pocketsense.com/forms-emoney-8750563.html
  • https://www.abacademies.org/articles/the-impact-of-electronic-money-on-the-effectiveness-of-monetary-policy-7338.html
  • https://www.econstor.eu/bitstream/10419/147460/1/86795244X.pdf


پیوند به بیرون

الگوهای ناوبری

رده

برگرفته از «https://www.bankipedia.ir/index.php?title=نوشتار_محتوا:پول_الکترونیک_(Electronic_Money)&oldid=3273»