صفحهٔ اصلی

مجموعه نوشتارهای تعریف

این نوشتارها نوعی نوشتار خرد هستند که تعریفی مختصر از مفاهیم اقتصادی، پولی و مالی گوناگون را که بر مبنای منابع معتبر بین‌المللی و داخلی استوار بوده به کاربران بانکی‌پدیا ارائه می‌دهند.

مجموعه نوشتارهای محتوا

این نوشتارها مقالات نسبتا مفصلی هستند که اطلاعات به مراتب بیشتری از نوشتارهای خرد (نوشتارهای تعریف) را در خصوص مفاهیم مختلف اقتصادی، پولی و مالی ارائه می‌دهند.

در ابتدای هر نوشتار محتوا علاوه بر «لید» که در حکم نوشتار تعریف مفهوم مربوطه می‌باشد، دو قسمت دیگر به نام «تعریف به حد» و «وجوه افتراق‌ و شقوق مختلف» گنجانده شده است که به تشریح جایگاه مفهوم مورد نظر در «ساختار سلسله‌مراتبی (آنتولوژی)» آن مفهوم می‌پردازد.

معرفی

برای دست‌اندرکاران و متخصصینی که در حوزه پولی و بانکی به فعالیت‌های حرفه‌ای و پژوهشی اشتغال دارند، بسیار اهمیت دارد که درک مشترک و برداشت یکسانی از عبارات، واژگان و مفاهیم خاص این حوزه فراهم بوده و مرجع قابل اتکایی به این منظور وجود داشته باشد. اما برای حصول به درک مشترک لازم است تا محیطی برای هم‌اندیشی و هم‌افزایی دانش تخصصی و به اشتراک‌گذاری یافته‌های ایشان ایجاد گردد. این نیاز خصوصاً در پروژه مدرن‌سازی نظام بانکی (مبنا) که با همکاری پژوهشکده پولی و بانکی و شرکت خدمات انفورماتیک انجام گرفت احساس شد و این سرآغازی بر شکل‌گیری پروژه ایجاد دانشنامه تخصصی پولی و بانکی بانکی‌‌پدیا گردید.

از آنجا که هدف بانکی پدیا تهیهٔ یک دانشنامهٔ تخصصی است، وجود تعاریف دقیق و رعایت حدود و ثغور مفاهیم بسیار اهمیت دارد. بر این اساس برای درک درست ساختار سلسله‌مراتبی مفاهیم، در پروژهٔ بانکی پدیا ارتباط مفاهیم به کمک خوشه‌های مفهو‌می تعریف می‌شود. بر این‌ اساس در بانکی پدیا هر مفهوم نه به‌عنوان مفهومی جداگانه، بلکه به‌صورت یک بلوک مفهو‌می مشتمل بر والد - که بیانگر مفهو‌می است که واژهٔ موردنظر از آن نشأت گرفته و عام‌تر است - و فرزندان که بر حالت‌های مختلف و صورت‌های متنوع در ذیل مفهوم موردنظر دلالت دارد، تعریف می‌شود. از ویژگی‌های مهم بانکی پدیا نمایش روابط سلسله‌مراتبی بین مفاهیم به صورت تصویری است.

با نگاهی به مباحثی که اخیراً در عرصه وب معنایی (Semantic Web) مطرح می‌شود می‌توان ادعا کرد که برای ارتباط بین مفاهیم دو رویکرد وجود دارد. نخست رویکرد متمایل به تاکسونومی (Taxonomy) است که در آن تأکید بر روابط سلسله مراتبی است. دوم رویکرد تیساروس (Thesaurus) است که در آن فارغ از روابط سلسله مراتبی هدف برشمردن همه گونه ارتباطات ممکن، به صورت جامع و فراگیر می‌باشد.

واقعیت آن است که هر دو این رویکردها در حوزه پولی و بانکی قابل استفاده می‌باشند. به عنوان مثال در زمینه تبادل اطلاعات مالی بر بستر وب از زبان توسعه پذیر کسب و کار (XBRL) استفاده می‌شود که مبتنی بر تاکسونومی مفاهیم مالی است، حال آن که برای تعریف خصوصاً ابزارها و محصولات مالی چارچوبی که اخیراً تعریف شده و در حال گسترش می‌باشد، آنتولوژی صنعت مالی (FIBO) می‌باشد که عمدتاً مبتنی بر رویکرد تیساروس است. در این دانشنامه رویکرد ما تمرکز بر رابطه سلسله‌مراتبی بین مفاهیم است و از این‌رو رویکرد حاکم بر بانکی پدیا به روش تاکسونومی نزدیک‌تر است.

اطلاعات بیشتر

ویژگی های نوشتار های تعریف و محتوی در بانکی پدیا

بانکی پدیا مجموعه‌ای از نوشتارهای تعریف و نوشتارهای محتوا است. در نوشتارهای تعریف تنها تلاش می‌شود تعریف دقیقی از مفاهیم ارائه شود. برای این منظور از حداقل دو منبع معتبر به زبان انگلیسی و یک منبع فارسی تعاریف نخست استخراج شده و سپس با نظر کارشناسان تعریف مطلوب استنتاج می‌گردد.

در نوشتارهای محتوا نیز مطالب با تعریف مفاهیم آغاز می‌شود که این بار این تعاریف به شکل تفصیلی و با شرح بیشتر ارائه می‌شوند. تعریف در این نوشتارها بر اساس نگرش فیلسوف شهیر ایرانی ملاصدرا به دو صورت تعریف به رسم و تعریف به حد هستند. در تعریف به رسم علاوه بر اشاره به رابطه هر مفهوم با مفهوم عام‌تر تأکید بر ویژگی‌های خاص هر مفهوم است، حال آن که در تعریف به حد تأکید بر تمایز یک مفهوم در برابر مفاهیم هم‌ارز می‌باشد.

قوانین، مقررات بخشنامه ها و رهنمودها

• قانون پولی و بانکی کشور
• قانون عملیات بانكی بدون ربا
• آیین‌نامه اجرایی قانون تنظیم بازار غیر متشکل پولی

نوشتار منتخب

نوشتار محتوا:بانک (Bank)

نوشتار محتوا: کارت اعتباری (Credit Card)

نوشتار محتوا:اعتبارات اسنادی (Letter of Credit)

نوشتار محتوا:ثبات مالی (Financial Stability)

وب معنایی (Semantic Web)

پیوند

حامیان