نوشتار محتوا:صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر (Venture Capital Funds)

مفهوم:

والد:

بعد:

فرزند:

---

لید

صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر بر روی بنگاه‌های جوان و در حال رشد سرمایه‌گذاری می‌کنند که نیاز به تامین وجه و سرمایه داشته و از آمادگی برای عرضه عمومی برخوردار نیستند. معمولا صندوق‌های سرمایه‌گذاری ‌خطرپذیر تمایل به تمرکز بر ‌شرکت‌های فناوری دارند که علاوه بر برخورداری از ظرفیت لازم برای بازدهی بالا، از سطح بالایی از ریسک نیز برخوردار هستند. این صندوق‌ها پیشنهادهای کاری متعددی از کسب‌وکارکسب‌وکارهایی دریافت می‌کنند که نیاز به تامین وجه داشته اما نهایتاً در کمتر از یک درصد مشاغل ارائه‌دهنده پیشنهاد، سرمایه‌گذاری می‌کنند. مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر به طور معمول تجربیاتی در زمینه اداره کسب‌وکار در اختیار دارند. وقتی این صندوق‌ها وجوهی برای سرمایه‌گذاری ‌‌عرضه می‌کنند، به عنوان مالک نسبی آن کسب‌وکار تلقی شده و ممکن است انتظار داشته باشند که کنترل‌هایی مانند داشتن جایگاه در هیات مدیره، بر آن کسب‌وکارها داشته باشند. اکثر معاملات در سرمایه‌گذاری خطرپذیر از یک چرخه زندگی مشابه پیروی می‌کنند و زمانی شروع می‌شوند که شراکت محدود شکل گرفته و تامین وجوه انجام گیرد. در مرحله دوم، وجوه در شرکت‌های استارت‌آپ سرمایه‌گذاری می‌شوند و نهایتا، بنگاه‌های خطرپذیر از سرمایه‌گذاری خارج می‌شوند.  تقریبا 60 درصد صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر وارد سرمایه‌گذاری مرحله کشت ایده شده، 25 درصد وارد سرمایه‌گذاری ‌‌مرحله اولیه و 15 درصد وارد سرمایه‌گذاری ‌‌مرحله بعدی می‌شوند.

تعریف به حد

صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر در کنار کارگزاری‌ها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و بانک‌های سرمایه‌گذاری، نهادهای سرمایه‌گذاری هستند که برخلاف صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، به جای بنگاه‌های دولتی بر روی بنگاه‌های خصوصی و پرریسک سرمایه‌گذاری می‌کنند. این صندوق‌ها بر بنگاه‌های جوان و در حال رشد سرمایه‌گذاری می‌کنند که از آمادگی برای عرضه عمومی برخوردار نیستند، اما نیازمند سرمایه برای شروع یا ادامه کار دارند.

وجوه افتراق یا شقوق مختلف

نهادهای سرمایه‌گذاری بر حسب فعالیت به چهار گروه تقسیم می‌شوند: کارگزاری‌ها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، بانک‌های سرمایه‌گذاری و صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر. برخلاف صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک که روی بنگاه‌های دولتی سرمایه‌گذاری می‌کنند، صندوق‌های سرمایه‌گذاری ‌خطرپذیر بر روی بنگاه‌های خصوصی سرمایه‌گذاری می‌کنند. بازار سرمایه خطرپذیر، آن دسته از کسب‌وکارهای خصوصی که نیاز به تامین سرمایه داشته را با یکدیگر گرد هم می‌آورد و صندوق امکان تامین سرمایه مذکور را فراهم می‌کند. وقتی که صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر در بنگاهی سرمایه‌گذاری می‌کند، ممکن است مدیران صندوق‌های خطرپذیر به عنوان مشاوران کسب‌وکار عمل کرده و همچنین ممکن است اصرار داشته باشند که دارای جایگاهی در هیات‌مدیره بوده تا بر پیشرفتهای آتی بنگاه اثرگذار باشند. صندوق سرمایه‌گذاری ‌‌خطرپذیر اغلب تامین وجه خود را در مراحل مختلف بر مبنای شرایطی که بنگاه رضایت داشته باشد انجام می‌دهند.

فهرست مطالب

۱ـ صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر

صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر از پولی استفاده می‌کنند که از افراد ثروتمند و برخی سرمایه‌گذاران حقوقی جهت سرمایه‌گذاری ‌در شرکت‌ها دریافت کرده‌اند. این صندوق‌ها، پول‌هایی را جمع‌آوری می‌کنند که در صندوق سرمایه‌گذاری ‌شده و از عواید آن جهت ایجاد سبد سهام متنوع استفاده می‌کنند. این صندوق‌ها ‌‌معمولا به حداقل مبلغ سرمایه‌گذاری ‌(نظیر 100 هزار دلار یا بیشتر) نیاز دارند و بنابراین سرمایه‌گذاران کوچک را از لیست خارج می‌کنند. صندوق در ادامه، با هدف مدیریت وجوه، مبلغی را به عنوان کارمزد برعهده سرمایه‌گذاران گذاشته و براین اساس آن‌ها ‌حدود یک تا دو درصد ارزش دلاری پورتفو سالیانه را پرداخت می‌کنند. برخلاف صندوق‌های سرمایه‌گذاری ‌مشترک، صندوق‌های سرمایه‌گذاری ‌خطرپذیر بر روی بنگاه‌های خصوصی به جای بنگاه‌های دولتی سرمایه‌گذاری می‌کنند. بنابراین سرمایه‌گذاری‌‌های ‌آنان نقد نیستند. این صندوق‌ها ‌بر بنگاه‌های جوان و در حال رشد سرمایه‌گذاری می‌کند که نیاز به تامین وجه و سرمایه داشته اما از آمادگی برای عرضه عمومی برخوردار نیستند. این صندوق‌ها ‌ممکن است در کسب‌وکارهایی سرمایه‌گذاری ‌کنند که به تازگی ایجاد شده‌اند و برای چند سال وجود داشته یا در مراحل آخر رشد قرار دارند. بیش از نیمی از تمامی سرمایه‌گذاری‌‌های ‌خطرپذیر در کسب‌وکارکسب‌وکارهایی نوپا بوده و جدید ایجاد شده‌اند.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری ‌خطرپذیر تمایل به تمرکز برشرکت‌های فناوری داشته که علاوه بر برخورداری از پتانسیل لازم برای بازدهی بالا، از سطح بالایی از ریسک نیز برخوردار هستند. این صندوق‌ها، پیشنهادهای کاری متعددی از کسب‌وکارکسب‌وکارهایی دریافت می‌کنند که نیاز به تامین وجه داشته اما در نهایت در کمتر از یک درصد مشاغل ارائه‌دهنده پیشنهاد، سرمایه‌گذاری می‌کنند. نمونه هایی از این صندوق‌های سرمایه‌گذاری ‌‌خطرپذیر و معروف عبارتند از سکویا کپیتال  و منلو ونچرز .

مدیران صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر به طور معمول تجربیاتی در زمینه اداره کسب‌وکار در اختیار دارند. وقتی این صندوق‌ها ‌وجوهی برای سرمایه‌گذاری ‌‌عرضه می‌کنند به عنوان مالک نسبی آن کسب‌وکار تلقی شده و ممکن است انتظار داشته باشند که کنترل‌هایی (مانند جایگاهی در هیات مدیره) بر آن کسب‌وکار ها داشته باشند. بنابرین،مدیران مذکور ممکن است به عنوان مشاوران کسب‌وکار به حساب آیند. به خاطر این که صندوق‌ها ‌در کسب‌وکارهای پرریسک سرمایه‌گذاری می‌کنند درصد بالایی از این سرمایه‌گذاری‌ها ‌با خطر مواجه می‌شوند. حتی با وجود نرخ شکست سرمایه‌گذاری ‌‌ها، صندوق ممکن است به این دلیل خوب عمل کند که برخی از سرمایه‌گذاری ‌‌هایی که انجام می‌دهد یک کسب‌وکار موفق را نتیجه دهند. بسیاری از کسب‌وکارها که نهایتا معروف شدند شامل اپل، مایکروسافت و اوراکل به طور نسبی در سال‌های اولیه فعالیت خود، سرمایه‌گذاری‌‌های ‌خطرپذیر به حساب می‌آمدند.

صندوق معمولا برای خروج از سرمایه‌گذاری اصلی خود در مدت چهار الی هفت سال برنامه ریزی می‌کنند. اگر کسب‌وکار جنبه عمومی پیدا کند، صندوق، سهام آن را در بازار ثانویه بین 6 و 24 ماه بعد از عرضه اولیه عمومی (IPO) ارائه می‌کند. بیش از نیمی از کسب‌وکارکسب‌وکارهایی که عمومی می‌شوند تحت حمایت صندوق بوده و بسیاری از کسب‌وکارکسب‌وکارهایی که تحت حمایت صندوق هستند لزوما ظرفیت کافی برای عرضه عمومی را هرگز پیدا نخواهند کرد. این کسب‌وکار‌ها ‌معمولا توسط سایر بنگاه‌ها ‌خریداری شده و صندوق سرمایه‌گذاری ‌‌خظر پذیر، پرداخت‌هایی را در ازاء واگذاری و فروش سهام خود دریافت می‌کنند.

۲- تامین مالی از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر

حتی اگر بنگاهی بخواهد حداقل 50 میلیون دلار سهام به مردم بفروشد، ممکن است تاریخچه کافی از عملکرد تجاری باثبات در اختیار نداشته باشد که بتواند از طریق تعداد زیادی سرمایه گذار، پول جمع کند. بنگاه‌های خصوصی که نیاز به سرمایه‌گذاری گسترده دارند اما هنوز هم برای عرضه عمومی کافی نیستند ممکن است برای دستیابی به تامین وجه از صندوق سرمایه‌گذاری خطر‌پذیر تلاش کنند. چنین صندوق‌هایی پول را از سرمایه‌گذاران ثروتمند و از صندوق‌های بازنشستگی دریافت می‌کنند که تمایل به حفظ سرمایه‌گذاری ‌‌برای دوره بلندمدت نظیر 5 یا 10 سال دارند. این سرمایه‌گذاران مجاز نیستند که پول خود را قبل از تاریخ تعیین شده برداشت نمایند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری ‌‌خطرپذیر در تعداد کسب‌وکار‌های زیادی مشارکت و سرمایه‌گذاری می‌کنند و این کسب‌وکارها در نهایت برای عموم عرضه می‌شوند و نظایر آن شامل شرکت‌‌های بسیار موفقی مانند اپل، مایکروسافت و اوراکل هستند.

۲-۱- بازار سرمایه خطرپذیر

بازار سرمایه خطرپذیر، آن دسته از کسب‌وکارهای خصوصی را با یکدیگر گرد هم می‌آورد که نیاز به تامین سرمایه داشته و صندوق مذکور امکان تامین سرمایه را فراهم می‌کند. یک راه برای انجام این کار از طریق کنفرانس‌های سرمایه خطرپذیر است که در آن هر کسب‌وکار به طور خلاصه امکان تعریف و توضیح کسب‌وکار خود را پیدا کرده به گونه‌ای که در آن چرایی موفقیتهای خود را در صورت دریافت وجه (و نحوه ایحاد بازدهی بالا برای صندوق سرمایه‌گذاری ‌‌خطرپذیر) بیان کرده و کسب‌وکارها ممکن است پیشنهادهایی را مستقیما به صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر ارسال کنند. اگر صندوق سرمایه‌گذاری ‌‌خطرپذیر پیشنهادی را به گونه ای شناسایی کند که معتقد است در آن پتانسیل خوبی وجود دارد، ممکن است جلسه‌ای را با مالکان کسب‌و‌کار ترتیب دهد و اطلاعات جزئی‌تری را درخواست کند. با این حال بیشتر پیشنهادات رد می‌شوند، زیرا صندوق‌های سرمایه‌گذاری ‌‌خطرپذیر تشخیص می‌دهند که اکثر مشاغل جدید در نهایت  با شکست مواجه خواهند شد.

۳- شرایط معامله سرمایه خطرپذیر

وقتی که صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر تصمیم به سرمایه‌گذاری ‌‌در کسب‌وکاری می‌گیرد، در مورد شرایط سرمایه‌گذاری ‌‌مانند میزان مبلغ سرمایه‌گذاری ‌‌مذاکره می‌کند. همچنین الزامات شفافی را پایه گذاری می‌کند که بنگاه باید تامین نماید. این الزامات شامل ارائه گزارشات پیشرفت دوره ای دقیق می‌باشد. وقتی که صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر در بنگاهی سرمایه‌گذاری می‌کند، مدیران صندوق دارای انگیزه لازم برای حصول اطمینان از موفقیت و عملکرد خوب کسب‌وکار مذکور هستند. بنابرین، مدیران صندوق‌های خطرپذیر ممکن است به عنوان مشاوران کسب‌وکار عمل کرده و همچنین ممکن است اصرار داشته باشند که جایگاهی در هیات‌مدیره بوده تا بر پیشرفت‌‌های آتی بنگاه اثر بگذارند. صندوق سرمایه‌گذاری ‌‌خطرپذیر اغلب تامین وجه خود را در مراحل مختلف برمبنای شرایطی که بنگاه رضایت داشته باشد انجام می‌دهند. به این ترتیب کل سرمایه‌گذاری‌‌های ‌انجام شده در صندوق سرمایه‌گذاری ‌‌خطرپذیر با توانایی بنگاه در تحقق اهداف مالی مشخص شده، گره خورده است.  

طول عمر معامله در صندوق‌های سرمایه‌گذاری ‌‌خطرپذیر:

اکثر معاملات در سرمایه‌گذاری خطرپذیر از یک چرخه عمر مشابه پیروی می‌کنند و زمانی شروع می‌شوند که شراکت محدود شکل گرفته و تامین وجوه انجام گیرد. در مرحله دوم، وجوه در شرکت‌های استارت‌آپ سرمایه‌گذاری می‌شوند و نهایتاً بنگاه خطرپذیر از سرمایه‌گذاری خارج می‌شوند.‌

جذب سرمایه:

بنگاه خطرپذیر با درخواست تعهدات سرمایه‌های به سرمایه‌گذاران شروع به فعالیت می‌کند. همانگونه که بحث شد، این سرمایه‌گذاران شامل صندوق‌های بازنشستگی، شرکت‌ها و افراد ثروتمند هستند. بنگاه‌های سرمایه‌گذاری ‌‌خطرپذیر معمولا دارای مقداری هدفمند از پورتفو بوده که برای تامین وجه تلاش می‌کنند. هر صندوق خطرپذیر متوسط دارای تعداد محدودی از سرمایه‌گذاران نهایتا تا 100 شریک است. به دلیل این که حداقل تعهد سرمایه‌ای معمولا بالاست، تامین وجه سرمایه خطرپذیر به طور کلی خارج از دسترس بیشتر سرمایه‌گذاران متوسط حقیقی است. هرگاه صندوق سرمایه‌گذاری ‌‌شروع به سرمایه‌گذاری ‌‌کند، از شرکاء محدود خود، تعهدات سرمایه‌ای معینی را فرا می‌خواند. این فراخوان سرمایه‌ ‌از شرکاء محدود برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری، ‌‌بعضاً با عنوان سرمایه اولیه یا آورده سهام داران نامگذاری می‌شود. بنگاه‌های خطرپذیر به طور معمول سرمایه خود را بر اساس الزامات مورد نیاز فرا می‌خوانند.

سرمایه‌گذاری:

هنگامی که تعهدات دریافت شدند، صندوق سرمایه‌گذاری ‌‌خطرپذیر می‌تواند مرحله سرمایه‌گذاری ‌‌را آغاز کند. این صندوق ممکن است در یک یا چند صنعت خاص تخصص داشته باشد یا به طور کلی به تمام فرصت‌ها ‌توجه کند. برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری ‌‌خطرپذیر مرسوم است که بر سرمایه‌گذاری ‌‌در یک حوزه جغرافیایی محدود متمرکز شوند تا بررسی و نظارت بر فعالیت شرکت‌ها آسان‌تر شود. غالبا سرمایه‌گذاران حوزه سرمایه‌های خطرپذیر در بنگاهی سرمایه‌گذاری می‌کنند که پیش از آن دارای یک محصول حقیقی بوده یا حتی به عنوان یک شرکت، سازمان‌یافته باشد. این سرمایه‌گذاری ‌‌را «سرمایه‌گذاری ‌‌مرحله کشت ایده» می‌نامند. سرمایه‌گذاری ‌‌در بنگاهی که تا حدی در چرخه حیات خود قرار دارند با عنوان «سرمایه‌گذاری ‌‌در مرحله اولیه» نام گذاری می‌شوند. نهایتا، برخی از صندوق‌ها ‌بر سرمایه‌گذاری ‌‌مرحله بعدی با فراهم کردن وجوهی برای کمک به شرکت جهت رشد وسیع‌تر برای جذب تامین مالی عمومی تمرکز می‌کنند. تقریبا 60 درصد صندوق‌های سرمایه‌گذاری ‌‌خطرپذیر وارد سرمایه‌گذاری ‌‌مرحله کشت ایده شده، 25 درصد وارد سرمایه‌گذاری ‌‌مرحله اولیه و 15 درصد وارد سرمایه‌گذاری ‌‌مرحله بعدی می‌شوند.

خروج:

هدف از سرمایه‌گذاری ‌‌خطرپذیر برای کمک به تغذیه و پرورش بنگاه تا زمانی است که بتواند با سرمایه جایگزین تامین مالی شود. بنگاه‌‌های خطرپذیر امید دارند که خروج در کمتر از مدت 10 سال انجام شود.  سرمایه‌گذاری‌‌های ‌مرحله بعد، ممکن است تنها چند سال به طول بیانجامد. وقتی که خروج اتفاق می‌افتد، شرکاء سهم خود از سود را برداشت کرده و صندوق منحل می‌گردد. روش‌های متعددی برای سرمایه‌گذاری ‌‌خطرپذیر وجود دارند تا به طور موفقیت‌آمیز از سرمایه‌گذاری ‌‌خارج شوند. برجسته‌ترین و مشهود‌ترین روش از طریق عرضه اولیه عمومی است.

۴- عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر

عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری ‌‌خطرپذیر معمولا در طول زمان تغییر می‌کند. در دورانی که قیمت سهام پایین است، صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌توانند پول خود را به طور آگاهانه‌تر در شرکت‌ها ‌سرمایه‌گذاری ‌‌کنند و بنابراین فرصت بهتری برای کسب بازدهی مناسب پیدا کنند. با این وجود، وقتی قیمت سهام بالا باشند، صندوق‌های سرمایه‌گذاری ‌‌خطرپذیر ممکن است هنگام سرمایه‌گذاری ‌‌در شرکت‌ها ‌پول زیادی پرداخت کنند. عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری ‌‌نیز تحت تاثیر میزان سرمایه‌گذاری ‌‌دریافتی از سرمایه‌گذاران است. در برخی دوره ها، ممکن است وجوه بیشتری نسبت به آنچه که توجیه‌پذیر است، از سرمایه‌گذاران دریافت کنند. به ویژه اگر ارزیابی عمومی شرکت‌ها بالا باشد. تحت چنین شرایطی، صندوق‌ها ‌احتمالا برای خرید شرکت با یکدیگر رقابت کرده و پیشنهاد قیمت‌های بالاتر منتج به پرداخت‌های بالاتر بابت این شرکت‌ها ‌خواهد شد. در مقابل، وقتی که صندوق‌های سرمایه‌گذاری ‌‌خطرپذیر وجوه کمتری دریافت می‌کنند، آن‌ها ‌تنها بر مطلوب‌ترین سرمایه‌گذاری‌ها ‌تمرکز کرده و هنگام سرمایه‌گذاری ‌‌در شرکت‌ها ‌ احتمالا مبلغ کمتری را پرداخت خواهند کرد.

جستارهای وابسته

• بانک‌های سرمایه‌گذاری

• صندوق‌های سرمایه‌گذاری ‌‌مشترک

• کارگزاران

• نهاد سرمایه‌گذاری

پانویس/ پاورقی

منابع

• Madura J. (2014) Financial Markets and Institutions, Cengage Learning.
• Mishkin, F. S., & Eakins, S. G. (2011). Financial markets and institutions(7th edition). Pearson.

پیوند به بیرون

الگوهای ناوبری

رده