کاهش ارزش دارایی‌های مالی (Impairment)
مفهوم:
والد:
بعد:
فرزند:
لید
کاهش ارزش دارایی‌های مالی بخشی از استاندارد گزارشکری IFRS9 می‌باشد و به این معناست که کاهش ارزش جریانهای نقدی پیش‌بینی‌شده آتی دارایی مالی که می‌تواند ناشی از یک یا چند رویداد رخ داده باشد و تأثیرات زیانباری به جا گذاشته باشد در گزارش‌ها منعکس شوند. کاهش ارزش دارایی مالی با کاهش ارزش دارایی واقعی تفاوت دارد.
تعریف به حد
کاهش ارزش متفاوت از سایر الزامات در استاندارد گزارشکری IFRS9 مانند مصون سازی و اندازه گیری است.
وجوه افتراق یا شقوق مختلف
فهرست مطالب
محتویات
نشانه ها
موارد زیر نشانه‌هایی هستند که دارایی مالی یا گروهی از دارایی‌ها ممکن است کاهش ارزش داشته باشند:
الف) مشکلات مالی مهم ناشر
ب) نقض قرارداد، نظیر عدم پرداخت بهره یا اصل مبلغ
پ) اعطای کمک بلاعوض ازسوی قرض‌دهنده به قرض‌گیرنده، که قرض‌دهنده بنابه دلایل مرتبط با مشکلات مالی قرض‌گیرنده، مورد توجه قرار نمی‌دهد.
ت) محتمل باشد که قرض‌گیرنده ورشکست خواهد شد.
ث) فقدان بازار فعال برای دارایی مالی موردنظر به دلیل مشکلات مالی.
ج) خرید یا ایجاد دارایی مالی در تنزیل عمیقی که زیان اعتباری رخداده را انعکاس می‌دهد.
همیشه این امکان وجود ندارد که رویداد ویژه‌ای را جدا کرد؛ درعوض، ممکن است چند رویداد با هم ترکیب شوند تا سبب کاهش ارزش اعتباری دارایی مالی شوند.
الگوی زیان اعتبار موردانتظار
کاهش ارزش دارایی‌های مالی بر اساس «الگوی زیان اعتبار مورد انتظار» قرار دارد که زیانهای اعتبار مورد انتظار را برای تمام ابزارهای مالی مقید به حسابداری کاهش ارزش، شناسایی می‌کند.
الگوی کاهش ارزش در IFRS9 براساس قضیه آمادگی برای زیانهای اعتباری قرار دارد. صورت‌های مالی باید الگوی کلی تخریب یا بهبود کیفیت اعتباری ابزارهای مالی را در دامنه IFRS9 انعکاس دهند. این موضوع، الگوی کاهش ارزش آینده‌نگر است.
هدف الگوی کاهش ارزش IFRS9
هدف الگوی کاهش‌ارزش IFRS9، شناسایی زیانهای اعتباری مورد انتظار برای تمام ابزارهای مالی در دامنه الزامات آن است. زیانهای اعتباری مورد انتظار، کمبودهای مورد انتظار در جریانهای نقدی قراردادی هستند. شخص یا شرکت باید زیانهای اعتباری مورد انتظار را با در نظر گرفتن رویدادهای گذشته، شرایط جاری و پیش‌بینی‌های معقول و قابل تحمل برآورد کند.
مفاهیم
زیان اعتباری: تفاوت بین تمام جریانهای نقدی قراردادی که برای شرکت یا شخص مقرر می‌شوند و تمام جریانهای‌نقدی که شرکت یا شخص انتظار دارد دریافت کند (یعنی، تمام کمبودهای نقدی تنزیل شده).
زیانهای اعتباری موردانتظار: میانگین موزون زیانهای اعتباری با ریسک‌های مربوط رخداد عدم پرداخت به‌عنوان وزن‌ها.
زیانهای اعتباری موردانتظار طول عمر: زیانهای اعتباری مورد انتظاری که از تمام رویدادهای عدم پرداخت ممکن در طول عمر مورد انتظار ابزارمالی ناشی می‌شود.
سررسید گذشته: دارایی‌مالی هنگامی سررسید گذشته است که یک طرف نتواند پرداختی را که طبق قرارداد سررسید شده، انجام دهد.
دارایی‌مالی کاهش‌ارزش‌اعتباری‌یافته‌ی خریداری یا ایجادشده: دارایی مالی خریداری یا ایجاد شده‌ای که در شناسایی اولیه، کاهش ارزش اعتباری دارد.
دامنه
موارد کاربرد
الگوی کاهش ارزش برای موارد زیر بکار می‌رود:
الف) دارایی‌های مالی اندازه‌گیری‌شده با بهای مستهلک شده.
ب) دارایی‌های مالی که اجباراً برحسب ارزش منصفانه در سایر سود یا زیان جامع اندازه‌گیری می‌شوند.
پ) تعهدات وام هنگامی که تعهدجاری برای گسترش اعتبار وجود دارد (بجز شرایطی که برحسب ارزش منصفانه در سود یا زیان اندازه‌گیری می‌شوند).
ت) قراردادهای تضمین مالی که IFRS9 برای آنها بکار می‌رود (بجز آن‌هایی که برحسب ارزش منصفانه از طریق سود یا زیان اندازه‌گیری می‌شوند).
ث) حساب‌های دریافتنی اجاره در دامنه IFRS16 – اجاره‌ها؛ و
ج) دارایی‌های قراردادی دردامنه IFRS15- درآمد حاصل از قراردادها با مشتریان (یعنی اختیارات نسبت به مابه ازاء بعد از انتقال کالاها و خدمات).
اصول اساسی در پشت این الگو وجود دارد. نخست آن که صورت‌های مالی باید الگوی کلی تخریب یا بهبود کیفیت اعتباری ابزارهای مالی را در دامنه این الگو انعکاس دهند. دوم IFRS9 اشخاص را ملزم می کند که اندازه گیری زیانهای اعتباری مورد انتظار را براساس اطلاعات معقول و قابل حمایتی انجام دهند که بدون بها و تلاش بی مورد در دسترس هستند. این‌ها شامل اطلاعات تاریخی، جاری و پیش‌بینی خواهند بود. نهایتا این که زیانهای اعتباری مورد انتظار، بابت اطلاعات جدید و تغییرات در انتظارات، در هر تاریخ گزارشگری به روز می‌شوند، حتی اگر افزایش قابل توجهی در ریسک اعتبار رخ نداده باشد.
توجه کنید که اگر دارایی‌های مالی برحسب ارزش منصفانه از طریق سود یا زیان اندازه‌گیری شوند، هرگونه کاهش ارزش دارایی به‌طور خودکار در مبانی اندازه‌گیری منعکس می‌شود، بنابراین، نیازی نیست که این الگو به کار رود.
شناسایی
در شناسایی اولیه شخص یا شرکت باید ذخیره زیان اعتبار معادل زیانهای اعتبار مورد انتظار دوازده ماهه ایجادکند. این ذخیره، با ضرب کردن احتمال رخداد نکول در ۱۲ ماه، در کل زیانهای اعتبار مورد انتظار طول عمری که نتیجه این نکول خواهد بود، محاسبه می‌شود (این بحث، شبیه کمبودهای مورد انتظار وجه نقد در طول ۱۲ ماه آتی نیست).
هدف این‌است که مبلغ شناسایی‌شده در شناسایی‌اولیه، به‌عنوان نماینده برای انتظار اولیه زیانهای اعتباری عمل کند که عاملی در قیمت‌گذاری این ابزار است و بیانگر زیان اقتصادی شرکت یا شخص نیست، زیرا هنگام قیمت‌گذاری ابزار، مورد انتظار است.
در سالهای بعد اگر ریسک‌اعتبار بعد از شناسایی اولیه، افزایش قابل‌توجهی داشته باشد، این مبلغ جای خود را به زیانهای اعتباری مورد انتظار طول عمر خواهد داد. اگر کیفیت اعتبار بعدی بهبود یابد و ملاک زیانهای اعتباری مورد انتظار طول عمر، دیگر تأمین نشود، مبنای زیان اعتباری مورد انتظار ۱۲ ماهه مجدداً برقرار می‌شود.
ابزارهای مالی با ریسک اعتبار پایین:
ابزارهای مالی خاصی، ریسک اعتبار پایینی دارند و بنابر این، معیار زیانهای اعتباری مور دانتظار طول عمر را برآورده نمی‌کنند. شرکتها یا اشخاص، زیانهای اعتباری مورد انتظار طول عمر را برای ابزارهای مالی که معادل «درجه سرمایه‌گذاری» هستند، شناسایی نمی‌کنند؛ به این معنا که دارایی، ریسک نکول پایینی دارد.
مبلغ کاهش ارزش
مبلغ کاهش ارزشی که برای این ابزارهای مالی شناسایی می‌شود، بستگی به این دارد که آیا از زمان شناسایی اولیه، تخریب قابل توجهی داشته‌اند یا نه.
در مورد ابزارهای مالی که کیفیت اعتباری آنها از زمان شناسایی اولیه، تخریب قابل توجهی نداشته است، کاهش ارزش، ارزش فعلی زیانهای اعتباری مورد انتظاری را نشان‌می‌دهد که درصورتی نتیجه خواهند داد که نکول، ۱۲ ماه بعد از تاریخ گزارشگری رخ دهد (زیانهای اعتباری موردانتظار ۱۲ ماهه).
در مورد ابزارهای مالی که کیفیت اعتباری آنها از زمان شناسایی اولیه، تخریب قابل‌توجهی داشته است‌یا ابزارهای مالی که شواهد واقعی کاهش ارزش آنها در تاریخ گزارشگری وجود دارد، این کاهش ارزش، در ارزش فعلی کمبودهای اعتباری موردانتظار در طول عمر باقی‌مانده آنها شناسایی می‌شود (زیان اعتباری مورد انتظار طول عمر). شرکتها یا اشخاص ملزم هستند که مبلغ دفتری ناخالص دارایی مالی را در دورهایی کاهش دهند که دیگر انتظار معقولی برای بهبود وجود ندارد.
در آمد بهره
درمورد ابزارهای مالی که کیفیت اعتبار آنها تخریب قابل‌توجهی نداشته است و ابزاهایی که کیفیت اعتبارشان تخریب قابل‌توجهی داشته‌است، درآمدبهره روی مبالغ دفتری ناخالص آنها محاسبه می‌شود. درآمد بهره برای ابزارهای مالی که شواهد واقعی کاهش ارزش وجود دارد، بر مبنای خالص شناسایی می‌شود (یعنی، پس از کسر زیانهای اعتباری مورد انتظار از مبلغ دفتری آنها).
جدول زیر، خلاصه مفیدی از این فرآیند را ارائه می‌دهد و برای کمک به یادگیری این روش مناسب است:
| مرحله 1: کیفیت اعتبار، تخریب قابل‌توجه ندارد | مرحله 2: کیفیت اعتبار، تخریب قابل توجه دارد | مرحله 3: شواهد واقعی از کاهش ارزش | |
| چه موقع؟ | شناسایی‌اولیه(وبعدی، اگرتخریب‌قابل‌توجهی در ریسک اعتباری وجود نداشته باشد) | ریسک‌اعتباری به‌شدت افزایش یابد(فرضیه قابل‌رد، اگر بیشتر از 30 روز سررسید گذشته باشد) | شواهدواقعی کاهش‌ارزش درتاریخ گزارشگری وجود دارد |
| زیانهای‌اعتباری شناسایی‌شده | زیانهای اعتباری موردانتظار12ماهه | زیانهای اعتباری موردانتظارطول عمر | زیانهای اعتباری موردانتظارطول عمر |
| محاسبه نرخ بهره موثر | روی مبلغ دفتری ناخالص | روی مبلغ دفتری ناخالص | روی مبلغ دفتری‌خالص مجاز برای زیانهای‌اعتباری بعد از تاریخ موجودبودن شواهد |
جستارهای وابسته
پانویس/ پاورقی
منابع
پیوند به بیرون
الگوهای ناوبری
رده