سیاست‌های احتیاطی کلان (Macro-prudential Policies)
مفهوم:
والد:
بعد:
فرزند:
لید
سیاست احتیاطی کلان مجموعه مقررات و اصولی است که برای افزایش سلامت و ثبات و کاهش خطرات در کل بازارهای مالی اعمال می‌شوند. هدف سیاست احتیاطی کلان کاهش ریسک سیستمی یا ریسک بی ثباتی برای کل سیستم مالی است. پس از بحران مالی اخیر، در مورد لزوم تغییر چارچوب های نظارتی به سمت تقویت هرچه بیشتر سیاست های احتیاطی کلان در میان سیاست گذاران و محققان اقتصادی اتفاق نظر جدی تری شکل گرفته است.
تعریف به حد
سیاست احتیاطی کلان متفاوت از سیاست احتیاطی خرد و مقررات‌گذاری بانک‌ها و مؤسسات اعتباری است که به هدف تقویت یک مؤسسه منفرد اعمال می شوند.
وجوه افتراق یا شقوق مختلف
سیاست احتیاطی کلان و سیاست احتیاطی خرد با یکدیگر متفاوت هستند. سیاست احتیاطی خرد به مجموعه اصول و مقرراتی است که برای سلامت و ایمنی مؤسسات پولی و مالی بکار گرفته می‌شود. سیاست احتیاطی کلان مجموعه مقررات و اصولی است که برای افزایش سلامت و ثبات و کاهش خطرات در کل نظام مالی برقرار می شوند. هدف اصلی سیاست احتیاطی کلان، کاهش ریسک و هزینه‌های اقتصاد کلان در برابر ناامنی مالی است. این به عنوان یک عنصر ضروری برای پر کردن شکاف میان سیاست‌های کلان اقتصادی و قوانین ریز و درشت سنتی در اغلب کشورها به رسمیت شناخته شده است.
فهرست مطالب
محتویات
تاریخچه
براساس مطالعه بوریو (۲۰۰۹) سیاست احتیاطی کلان به اوایل دهه ۱۹۷۰ بر می‌گرددو کمیته بال نیز از سال ۱۹۸۶ شرایط و الزامات برای برقراری سیاست احتیاطی کلان مشخص نموده است.
در اوایل سال ۲۰۰۰ نیز صندوق بین‌المللی پول نیز با ارائه برنامه ارزیابی بخش مالی FSAP چارچوب‌هایی را جهت بهبود و شناسایی بی‌ثباتی‌های مالی ارائه نموده است که مرتبط با شاخص‌های احتیاطی کلان و شاخص‌های سلامت مالی است. با این حال، بحران مالی سال ۲۰۰۷ بر اهمیت نوسانات نامطلوب بخش مالی بر اقتصاد واقعی برای دستیابی به ثبات مالی افزوده است. از این رو برای دستیابی به ثبات مالی باید همگام با شرایط اقتصاد کلان سیاست‌های مناسب احتیاطی برقرار شود. با این حال با وجود نقصان در سیاست احتیاطی خرد، سیاست احتیاطی کلان بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. برقراری سیاست احتیاطی کلان از طریق پیگیری هدف ثبات مالی می تواند منجر به کاهش ریسک سیستمی گردد.
ابزارها و اهداف
ابزارهای سیاست احتیاطی کلان براساس آنکه کدام دسته از فعالان در بازار اعتبارات (عرضه کنندگان و یا تقاضاکنندگان اعتبار) در نظر گرفته می‌شود متفاوت هستند. در گروه عرضه‌کنندگان اعتبار، ساختار مالی آن‌ها مورد توجه قرار می‌گیرد که این وضعیت با توجه به ترازنامه مشخص خواهد شد. ابزارهای احتیاطی کلان در این گروه مبتنی بر سرمایه و مدیریت نقدینگی است. در گروه اعتبارگیرندگان یا متقاضیان اعتبار نیز به طور کلی شامل خانوارها و بنگاه‌ها هستند که در این گروه ها ابزارهای احتیاطی شرایط اعتباری آن‌ها را در نظر می گیرد.
برای حفظ ثبات مالی که به عنوان هدف سیاست احتیاطی کلان است باید در نظر داشت که ابزارهای احتیاطی کلان بسیار دقیق‌تر و اثرگذارتر از سیاست پولی بوده و می‌توانند برای بخشی خاص در نظام پولی تعبیه شوند حال آنکه ابزار سیاست پولی قوی اما دارای اثرگذاری کلی بر همه بخش‌های اقتصادی دارد. از این رو سیاست‌گذاران به طور وسیعی پس از بحران مالی اخیر به استفاده از ابزارهای احتیاطی کلان روی آورده‌اند، زیرا ابزارهای مذکور برای ترمیم افزایش ریسک در نواحی خاص طراحی شده است.
ابزارهای سیاست احتیاطی کلان بسته به انواع شوک‌ها و عدم تعادل‌های موجود در بازارهای مالی است. بنابراین، مجموعه ای از شاخص‌ها برای جلوگیری از ریسک‌پذیری بیشتر در بازارهای مالی مورد استفاده قرار می‌گیرند. ذخیره‌گیری‌های ضد سیکلی و سرمایه و نقدینگی پشتیبان از ابزارهای ترازنامه‌ای هستند که در سیاست احتیاطی کلان مورد استفاده قرار می‌گیرند. نسبت اهرمی و محدودیت‌های بدهی‌ها و نسبت وام به ارزش نیز از این دست می‌باشند. این ابزارها برای جلوگیری از ایجاد اعتبارات بیش از حد و افزایش قیمت دارایی‌ها و محدود کردن مکانیزیم‌های تقویت کننده ریسک از طریق اهرم استفاده می‌گردد. مطابق با جدول زیر به صورت خلاصه ابزارهای سیاست احتیاطی کلان معرفی می‌گردد.
ماهیت تئوریکی
ارتباط سیاست‌های پولی و احتیاطی کلان
پیاده‌سازی بال ۳
جستارهای وابسته
پانویس/ پاورقی
منابع
پیوند به بیرون
الگوهای ناوبری
رده