مقررات تسهیلات کلان (Large Exposure Restrictions)
مقررات تسهیلات کلان به عنوان ابزاری برای بازداشتن حداکثر زیان بانک در زمان وقوع ورشکستگی ناگهانی طرف مقابل و حفظ آن تا سطحی است که توانگری مالی بانک در پرداخت تسهیلات دچار مخاطره نشود. در این مقررات، مقدار تسهیلات کلان براساس مجموع خـالص تسـهیلات و تعهـدات اعطـایی/ایجـاد شـده به/برای هر ذینفع واحد و برحسب درصدی از شاخصهای سرمایه تعیین میشود و براساس درصد دیگری از شاخصهای فوق، سقف این تسهیلات در شبکه بانکی مشخص میشود که انتظار میرود عدولی از حدود فوق در بانکها رخ ندهد. بود.
English Definition 1. The large exposures framework sets prudent limits to large exposures, whereby a large exposure is defined as the sum of all exposures of a bank to a single counterparty that are equal to or above 10% of its Tier 1 capital. The limit is set at 25% of Tier 1 capital. A bank must report its 20 largest exposures even if they do not satisfy the definition of a large exposure. If the limit is breached, which must be rare and exceptional, immediate reporting to the supervisor and rapid rectification are required.
English Definition 2. Large exposures regulation has arisen as a tool for containing the maximum loss a bank could face in the event of a sudden counterparty failure to a level that does not endanger the bank’s solvency.
English Definition 3. The core aim of the large exposures regime is to act as a backstop to prevent an institution from incurring disproportionately large losses as a result of the failure of an individual client or group of connected clients due to the occurrence of unforeseen events.
منبع اول: چارچوب مقررات تسهیلات کلان حدود احتیاطی را برای تسهیلات کلان تنظیم می کند به طوری که این تسهیلات طبق تعریف معادل با مجموع همه تسهیلات اعطایی بانک به یک طرف مقابلی است که برابر یا بیش از ده درصد سرمایه ردیف یک آن بانک شده است. البته سقف این تسهیلات معادل ۲۵ درصد سرمایه ردیف یک بانک است. البته بانک باید 20 تسهیلات بزرگ خود را به مقام ناظر گزارش کند حتی اگر آنها مصداق تعریف تسهیلات کلان نباشند. اگر هم عدولی از حدود فوق رخ دهد، که معمولاً باید به ندرت و استثنائی باشد، باید گزارش دهی فوری به ناظر و اقدامات اصلاحی سریع انجام شود.
منبع دوم: مقررات تسهیلات کلان به عنوان ابزاری برای بازداشتن حداکثر زیان بانک در زمان وقوع ورشکستگی ناگهانی طرف مقابل و حفظ آن تا سطحی است که توانگری مالی بانک را در پرداخت تسهیلات دچار مخاطره نشود.
منبع سوم: هدف اصلی نظام مقررات تسهیلات کلان، اقدام به عنوان سپری در ممانعت از تحمل زیان های عمده نامتناسب توسط یک مؤسسه در اثر ورشکستگی یک مشتری یا گروهی از مشتریان مرتبط، به واسطه وقوع رویدادهای پیش بینی نشده است.
Reference address 1. https://www.bis.org/fsi/fsisummaries/largeexpos.htm
Reference address 2. https://www.bis.org/publ/bcbs246.pdf
Reference address 3. https://eba.europa.eu/regulation-and-policy/large-exposures
تعریف فارسی ۱: وفق بند ۴ ماده ۳۴ قانون پولی و بانکی کشور، بانکها مجاز نمیباشند بیش از آنچه بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به موجب دستورها یا آییننامههای خاص تعیین مینماید، به اشخاص حقیقی یا حقوقی، تسهیلات یا اعتبار اعطا نمایند. فلسفه وجودی این حکم قانونی که کمابیش در اکثر کشورهای دنیا مورد توجه می باشد، امکان تخصیص منابع بانکی به تعداد بیشتری از آحاد جامعه، تنوع بخشی بیشتر به سبد اعتباری بانکها و به حداقل رساندن زیانهای ناشی از تمرکز منابع بانکها حول یک شخص یا گروهی از اشخاص مرتبط با یکدیگر که به تعبیری ذینفع واحد تلقی میشوند است. بر همین اساس مراجع نظارت بانکی مراقبت مینمایند اولاً: تسهیلات و تعهدات قابل اعطا به هر ذینفع واحد، حد و سقف معینی داشته باشد و ثانیاً: مجموعه تسهیلات و تعهداتی که از حد مشخصی بیشتر هستند و در ادبیات بانکی موسوم به تسهیلات و تعهدات کلان میباشند، بخش محدودی از منابع بانکها را به خود تخصیص دهد. تسهیلات و تعهدات کلان عبارت است از مجموع خـالص تسـهیلات و تعهـدات اعطـایی/ایجـاد شـده به/برای هر ذینفع واحد که میزان آن حداقل معادل ١٠ درصد مجموع سرمایه پرداخـت شده و اندوخته مؤسسه اعتباری باشد. این حد برای شعبه بانـک خـارجی، ٣ درصـد مجموع داراییهای شعبه میباشد.
آدرس منبع فارسی ۱: بانک مرکزی (۱۳۹۱)، آیین نامه تسهیلات و تعهدات کلان.
این متن یک نوشتار تعریف است.