خلق پول (Money Creation)
خلق پول، فرآیندی است که در آن بانک ها بخشی از منابع سپرده ای نزد خود را به اعطای تسهیلات اختصاص می دهند. این امر به دلیل الزام بانک ها بر صرف ذخیره گیری بخش اندکی از سپرده ها و امکان اعطای تسهیلات از بخش اعظم باقیمانده منجر به خلق پول بیشتر توسط بانک ها می شود. در حقیقت خلق پول توسط بانک ها به عنوان گزینه مدرنی برای چاپ پول به حساب می آید.
English Definition 1: The process in which banks increase the amount of funds in checkable deposits (and thus the M1 money supply) by using reserves to make loans. Money creation is made possible through fractional-reserve banking. Because banks keep only a fraction of deposits as reserves, extra reserves can be used to back up and create additional checkable deposits (money) that did not previously exist. Government policy makers (the Federal Reserve System) rely on the money creation process when conducting monetary policy. Money creation by banks is a modern alternative to printing paper currency.
English Definition 2: Because banks are only required to keep a fraction of their deposits in reserve and may loan out the rest, banks are able to create money. To understand this, imagine that you deposit $100 at your bank. The bank is required to keep $10 as reserves but may lend out $90 to another individual or business. This loan is new money; the bank created it when it issued the loan. In fact, the vast majority of money in the economy today comes from these loans created by banks. Likewise when a loan is repaid, that money disappears from the economy until the bank issues another loan.
منبع اول: خلق پول، فرآیندی است که در آن بانک ها وجوه سپرده های جاری (و بنابراین عرضه پول M1) را با تخصیص این ذخایر به اعطای تسهیلات افزایش می دهند. در حقیقت خلق پول از طریق بانکداری مبتنی بر ذخایر جزئی امکان پذیر شده است زیرا بانک ها تنها درصدی از سپرده ها را به عنوان ذخایر نگهداری می کنند و ذخایر مازاد برای پشتیبانی و خلق سپرده های جاری (پول) بیشتر و جدیدی می تواند مورد استفاده قرار گیرد که پیش از این وجود نداشته اند. سیاست گذاران دولتی هنگام اعمال سیاست پولی بر فرآیند خلق پول تکیه می کنند. در حقیقت خلق پول توسط بانک ها گزینه مدرنی برای چاپ پول به حساب می آید.
منبع دوم: بانک ها به این دلیل قادر به خلق پول هستند که صرفاً ملزم به حفظ درصدی از سپرده های خود به صورت ذخایر بوده و می توانند مقادیر باقیمانده را به اعطای تسهیلات اختصاص دهند. برای درک بهتر این موضوع، تصور کنید که مبلغ سپرده شما در بانک 100 دلار است. بانک ملزم به حفظ 10 دلار به عنوان ذخیره بوده اما می تواند 90 دلار باقیمانده را به دیگر افراد یا کسب و کارها تسهیلات دهد. این تسهیلات به مفهوم پول جدیدی است که بانک با اعطای وام آن را خلق کرده است. در واقع، امروزه بخش اعظم پول موجود در اقتصاد از تسهیلاتی نشات می گیرد که توسط بانک ها خلق شده است. به طور مشابه هنگامی که تسهیلاتی به بانک بازپرداخت می شود، پول مذکور تا زمان اعطای تسهیلات دیگری توسط بانک از اقتصاد محو می شود.
Reference Address 1: https://www.amosweb.com/cgi-bin/awb_nav.pl?s=wpd&c=dsp&k=money+creation
Reference Address 2: https://courses.lumenlearning.com/boundless-economics/chapter/creating-money/
تعریف فارسی اول: هنگامیکه بانک مرکزی با افزایش پایه پولی (مثلا با انتشار اسکناس) یک ریال منتشر میکند، بر اثر سپرده گذاری مردم در بانکهای تجاری و اعطای وام بانکی، در واقع بیش از یک ریال پول ایجاد خواهد شد. بنابراین برای خلق پول در یک اقتصاد میتوان ضریب تکاثریای مطرح کرد که بر اساس آن تغییرات پایه پولی منجر به تغییر حجم (عرضه) پول میشود. بانک مرکزی با انتشار اسکناس و یا ایجاد پول از طرق دیگر، ابتدا سبب به وجود آمدن و به گردش افتادن مقداری پول میشود. آنگاه مردم یا سپردهگذاران بخشی از پول جدید را به صورت اسکناس نزد خود نگهداری کرده و بقیه آن را به صورت سپرده بانکی نزد بانکهای تجاری سپرده میگذارند. پس به این ترتیب به ازای ایجاد هر پول جدیدی توسط بانک مرکزی بخشی از آن به صورت سپردههای بانکی در اختیار بانکهای تجاری قرار میگیرد. بانکهای تجاری نیز بخشی از سپردههای سپردهگذاران را به صورت ذخیره نگهداری کرده و بقیه آن را صرف اعطای وام و اعتبار به وامگیرندگان مینمایند، اما اعطای وام و اعتبار به معنای ایجاد یک پول جدید اعتباری است. زیرا علاوه بر آنکه حق برداشت برای سپردهگذار اصلی محفوظ است و حق استفاده از سپرده خود را دارد، برای وام گیرنده نیز از طریق اعتبار یک وسیله پرداخت و دادو ستد فراهم شده که منشا آن اعطای اعتبار بانکهای تجاری است. در واقع پول جدید اعتباری به وجود میآید.
تعریف فارسی اول: http://www.ibena.ir/news/97344/%D8%AE%D9%84%D9%82-%D9%BE%D9%88%D9%84-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA
این متن یک نوشتار تعریف است.