محصولات و خدمات بهره‌ای (Income Product and services)

مفهوم:

والد:

بعد:

فرزند:


لید

محصولات و خدمات بهره‌ای به واسطه دارایی‌هایی که بهره کسب می‌کنند و اعطای وام‌‌هایی چون وام‌های رهنی، وام‌های خودرو، وام‌های شخصی و وام‌های املاک و مستغلات تجاری تعریف می‌شود. در برخی بانک‌ها خالص درآمد بهره‌ای به تغییرات نرخ‌های بهره، حساس‌تر از دیگر عوامل است. امکان تغییر این درآمد براساس چندین عامل ازقبیل نوع دارایی‌ها و بدهی‌هایی که نگه داشته می‌شود وجود دارد. این دارایی‌ها و بدهی‌ها نرخ‌های ثابت یا نرخ‌های متغیر دارند. بانک‌ها با دارایی‌ها و بدهی‌های با نرخ متغیر نسبت به تغییرات در نرخ‌های بهره حساس‌تر هستند تا با داشتن دارایی‌ها و بدهی‌هایی که نرخ ثابتی دارند. دارایی‌های یک بانک معمولی شامل همه اشکال وام‌های شخصی و تجاری، وام‌های رهنی، و اوراق بهادار است، همچنین بدهی‌های یک بانک، سپرده‌های بهره‌دار مشتریان هستند. درآمد مازادی که از بهره دارایی‌ها عاید شده، منهای بهره پرداختی به سپرده‌ها، درآمد بهره خالص را شکل می‌دهد. نکته دیگر اینکه بانک‌ها سال‌ها تجربه فعالیت در بازارهای بدهی دارند و بنابراین در جایگاهی هستند که می‌توانند تخصص‌شان را در ازای دریافت حق‌الزحمه نشان دهند. بنابراین مشاوره بازار بدهی یکی از محصولات اصلی است که بانک‌ها به شرکت‌های بزرگ می‌فروشند. ازجمله محصولات بهره‌ای‌ در بانک تجاری می‌توان به وام‌های صنعتی، تامین مالی پروژه، وام‌های سندیکایی و اجاره اعتباری اشاره کرد.

تعریف به حد

محصولات و خدمات بهره‌ای به واسطه دارایی‌هایی که بهره کسب می‌کنند و اعطای وام‌‌هایی چون وام‌های رهنی، وام‌های خودرو، وام‌های شخصی و وام‌های املاک و مستغلات تجاری تعریف می‌شود. محصولات و خدمات بهره‌ای به دو دسته محصولات و خدمات بهره‌ای بدهی‌پایه و محصولات و خدمات بهره‌ای دارایی‌پایه تقسیم می‌شوند.

وجوه افتراق یا شقوق مختلف

ازجمله شقوق مختلف محصولات و خدمات بهره‌ای‌ می‌توان به وام‌های صنعتی، تامین مالی پروژه، وام‌های سندیکایی و اجاره اعتباری اشاره کرد. بانک‌‎های خرد به مصرف‌کنندگان برای خرید خانه، خودرو و اثاثیه منزل اعتبار می‌دهند. اینها شامل وام رهنی و وام خودرو است.

فهرست مطالب

مقدمه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

خالص درآمد بهره برخی بانک‌ها به تغییرات در نرخ‌های بهره، حساس‌تر از دیگر عوامل است. امکان تغییر این درآمد براساس چندین عامل ازقبیل نوع دارایی‌ها و بدهی‌هایی که نگه داشته می‌شود وجود دارد. این دارایی‌ها و بدهی‌ها نرخ‌های ثابت یا نرخ‌های متغیر دارند. بانک‌ها با دارایی‌ها و بدهی‌های نرخ متغیر نسبت به تغییرات در نرخ‌های بهره حساس‌تر هستند تا با داشتن دارایی‌ها و بدهی‌هایی که نرخ ثابتی دارند.

برای بانک نوع دارایی‌هایی که بهره کسب می‌کنند می‌تواند به میزان زیادی از وام‌های رهنی تا وام‌های خودرو، وام‌های شخصی و وام‌های املاک و مستغلات تجاری تغییر کند. این نهایتا بر نرخ بهره‌ای که یک بانک از دارایی‌های خود کسب می‌کند و درآمد بهره خالص حاصله، پس از کم کردن بهره پرداختی به سپرده‌گذارها تاثیر خواهد گذاشت. به علاوه، وام‌هایی از همان نوع می‌تواند نرخ‌های ثابت یا نرخ‌های متغیر داشته باشد. کیفیت پرتفوی وام نیز ازجمله عواملی است که بر درآمد بهره خالص تاثیر می‌گذارد همان گونه که شرایطی مانند بدتر شدن اوضاع اقتصادی و از دست دادن شغل می‌تواند باعث شود تا وام‌گیرنده وام خود را نکول کند و درنتیجه درآمد بهره خالص بانک نیز کاهش یابد.

تعریف[ویرایش | ویرایش مبدأ]

درآمد بهره خالص یک سنجه عملکرد مالی است که تفاوت بین درآمد خلق شده از دارایی‌های بهره‌پذیر بانک و هزینه‌های مرتبط با پرداخت بدهی‌های بهره‌پذیر را نشان می‌دهد. دارایی‌های یک بانک معمولی شامل همه اشکال وام‌های شخصی و تجاری، وام‌های رهنی، و اوراق بهادار است، همچنین بدهی‌های یک بانک، سپرده‌های بهره‌دار مشتریان هستند. درآمد مازادی که از بهره دارایی‌ها عاید شده، منهای بهره پرداختی به سپرده‌ها، درآمد بهره خالص را شکل می‌دهد.

برخی محصولات بهره‌ای‌ در بانک تجاری[ویرایش | ویرایش مبدأ]

وام‌های صنعتی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

کسب و کار اصلی بانک‌های تجاری وام دادن به شرکت‌های صنعتی بزرگ است. شرکت‌های هر ملتی علاقه‌مند به دریافت وام با شرایط مطلوب هستند. بانک‌ها در موقعیتی هستند که این تقاضا را از طریق عرضه خدماتی مثل اعطای تسهیلات تامین می کنند.

اگرچه با سیر تکاملی بازار بدهی، این ایده که بانک‌ها منبع اصلی ایجاد بدهی هستند حداقل تا جایی که به شرکت‌های خیلی بزرگ مربوط می‌شود از مد افتاده است. شرکت‌های خیلی بزرگ در جایگاهی هستند که وجوه را مستقیما از بازارها تهیه کنند. ارزانتر بودن این شیوه اثبات شده است چون که این شرکت‌ها دیگر مجبور به پرداخت به واسطه‌هایی همچون بانک‌ها نیستند.

در دهه‌های اخیر، بانک‌ها شاهد افول کسب و کار اصلی خود بوده‌اند. برای مبارزه با این افول، آنها تیم‌های ویژه‌ای ایجاد کردند تا خدماتی از نوع بازار سرمایه ارایه دهند و به مشتریان کمک کنند تا اوراق بدهی خودشان را منتشر کنند. بانک‌ها قرن‌ها تجربه فعالیت در بازارهای بدهی دارند و بنابراین در جایگاهی هستند که می‌توانند تخصص‌شان را در ازای دریافت حق‌الزحمه نشان دهند. بنابراین مشاوره بازار بدهی یکی از محصولات اصلی است که بانک‌ها به شرکت‌های بزرگ می‌فروشند.

تامین مالی پروژه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

تامین مالی پروژه یک نوع وام است که شرکت‌های بزرگ عمدتا آن را از بانک‌ها تامین می‌کنند. در مورد تامین مالی پروژه، بانکدار هر پروژه را به عنوان موجودیت منفرد تامین مالی می‌کند. شرکت مادر که حامی‌مالی پروژه است مسئولیت محدود در حالتی دارد که وام دچار مشکل شود. برای نمونه اگر بانک پروژه ب را که توسط شرکت الف شروع شده بود تامین مالی کند و پروژه با گذشت زمان با شکست مواجه شود. در این حالت، بانک‌ها فقط به دارایی‌های در مالکیت پروژه ب دسترسی دارند. همچنین شرکت الف درحالی که پروژه را تامین مالی می‌کند مجبور نیست هر بدهی مربوط به زیان‌هایی را که بانک متحمل شد بپذیرد. به عبارتی، با این پروژه به عنوان یک موجودیت جداگانه در جای خود برخورد می‌شود.

وام‌های سندیکایی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بانک‎ها گاهی با یکدیگر همکاری می‌کنند تا وام‎های سندیکایی بزرگی به شرکت‌ها بدهند. علت اینست که الزامات بدهی یک شرکت خاص، مثلا جنرال الکتریک چنان عظیم هستند که یک بانک شاید در جایگاهی نباشد که آنها را بدون ایجاد ریسک چشمگیر در دفاتر خود به انجام رساند. بنابراین در چنین مواردی، لازم است چند بانک با همکاری یکدیگر، یک سندیکا تشکیل دهند تا به الزامات پرداخت وام بزرگ، جامه عمل بپوشانند.

در این وضعیت،‌ یک بانک نقش رهبری را در هماهنگی با سایر بانک‌ها برعهده می‌گیرد و وجوه را در دسترس شرکت متقاضی وام قرار می‌دهد. بنابراین، این بانک را «تامین‌کننده اصلی» می‌نامیم و علاوه بر بهره منظمی‌که از وام عایدش می‌شود مستحق حق‌الزحمه خالص خواهد بود. این بانک، ترتیب‌دهنده اصلی است که مجبور به ایجاد سازوکاری خواهد بود تا پرداخت‌های ماهانه عایدی را به سایر بانک‌های همکار به شکل متناسب انجام دهد.

اجاره اعتباری[ویرایش | ویرایش مبدأ]

با راه افتادن تامین مالی خارج از ترازنامه، تعداد زیادی از شرکت‌ها شروع به استفاده از اجاره اعتباری به عنوان یک روش تامین مالی کردند. علت این است که امکان کنترل بر دارایی یادشده بدون اهرمی‌کردن ترازنامه شرکت معین فراهم می‌شود. بانک‌ها در کسب و کار چنین اجاره‌های اعتباری مالی به شدت درگیر شده‌اند. اجاره‌های اعتباری مالی را شرکت‎ها برای تصاحب املاک و مستغلات، خودرو، تجهیزات کارخانه‌ای یا دیگر دارایی‌های ثابت اصلی استفاده می‌کنند. لازم است به این نکته توجه شود که بانک‎ها معمولا فقط اجاره‎های اعتباری مالی را تامین می‌کنند و وارد اجاره‌های اعتباری عملیاتی روی یک محصول خاص نمی‌شوند.

برخی محصولات بهره‌ای در بانک‌‎های خرد[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بانک‌‎های خرد به مصرف‌کنندگان برای خرید خانه، خودرو و اثاثیه منزل اعتبار می‌دهند. اینها شامل وام رهنی و وام خودرو است. دوم، بانک‌های خرد مکان امنی برای مردم فراهم می‌کنند تا پول خود را در آنجا به سپرده بگذارند. حساب‌های پس‌انداز، گواهی‌های سپرده، و سایر محصولات مالی، نرخ بازده بهتری در مقایسه با گذاشتن پول زیر تشک عرضه می‌دارند. بانک‌ها نرخ‌های بهره خود را براساس نرخ وجوه فدرال و نرخ‎های بهره اوراق خزانه قرار می‌دهند.

جستارهای وابسته

  • حساب بانکداری
  • حساب خرید و فروش
  • محصولات و خدمات حق‌الزحمه‌ای

پانویس/ پاورقی

منابع

  • MSG (2021), Types of Products in Commercial Banking, management study guide, In: https://www.managementstudyguide.com/types-of-products-in-commercial-banking.htm
  • Tuovila, Alicia (2020), Net Interest Income, Investopedia in: https://www.investopedia.com/terms/n/net-interest-income.asp

پیوند به بیرون

الگوهای ناوبری

رده