بیع مرابحه (Bayʻ al-Murabahah)

تعریف

بیع مرابحه یکی از انواع عقد بیع است که در آن بایع قیمت خرید کالا، هزینه‏‌های مربوط به آن و مقدار سودی که برای خود درنظر می‏‌گیرد را به اطلاع مشتری می‌رساند. شیوه اجرایی مرابحه در یک بانک اسلامی این‌گونه است که بانک کالای مورد نیاز مشتری را به‌ صورت نقد خریداری می‌کند و سپس (با درنظرگرفتن سود خود) به‌شکل نقد یا اقساط به مشتری می‌فروشد.

متون منتخب از منابع غیر‌فارسی

English Definition 1: bai‘ al-murabahah, Sale of goods with an agreed upon profit mark up on the cost. In its original concept it was a cash transaction with the intention of sparing the buyer the trouble of investigating the genuineness of the price. The buyer would offer to sell the product at a certain price over and above his purchase price. But it has been developed into a financing technique by the present day Islamic banks. As practised by the Islamic banks, the murabahah sale is of two types. In the first type, the Islamic bank purchases the goods and makes them available for sale without any prior promise from a customer to purchase it. In the second type, the Islamic bank purchases the goods ordered by a customer from a third party and then sells these goods to the same customer. In the latter case, the Islamic bank purchases the goods only after the customer has made a promise to purchase them from the bank. See also, financial murabahah and credit murabahah.

  1. English Definition 2: Bai Murabahah (Cost Plus): It means a sale on mutually agreed profit. Technically, it is a contract of sale in which the seller declares his cost and the profit. Islamic banks have adopted this contract as a mode of financing.

ترجمه متون منتخب از منابع غیر‌فارسی

  1. بیع مرابحه، فروش کالا با افزایش سود توافقی نسبت به هزینه است. بیع مرابحه در مفهوم اصلی خود، یک تراکنش نقدی با هدف رفع دغدغه رسیدگی به واقعی‌ بودن قیمت بوده است. خریدار برای فروش محصول در قیمتی معین و بالاتر از قیمت خرید پیشنهاد می‌کند. اما بیع مرابحه به یک تکنیک تأمین مالی بوسیله بانک‌های اسلامی امروزی تحول و توسعه پیدا کرده است. فروش مبتنی بر مرابحه به ترتیبی که در بانک‌های اسلامی انجام می‌شود، دو نوع است. در نوع اول آن، بانک اسلامی کالاها را خریداری می‌کند و آن‌ها را برای فروش بدون هر نوع قول و قرار اولیه از مشتری برای خرید آن در دسترس قرار می‌گیرند. در نوع دوم، بانک اسلامی کالاهای سفارش‌داده شده توسط مشتری را از شخص ثالث خریداری می‌کند و سپس این کالاها را به مشتری مشابه می‌فروشد. در مورد نوع دوم، بانک اسلامی کالاها را تنها بعد از زمانی خریداری می‌کند که مشتری، تعهدی برای خرید آن‌ها از بانک بسپارد.
  2. بیع مرابحه به معنای فروش همراه با سود توافقی متقابل می‌باشد. از نظر فنی، مرابحه قرارداد فروشی است که در آن فروشنده، هزینه و سود خود را اظهار می‌کند. بانک‌های اسلامی این قرارداد را به عنوان مدلی از تأمین مالی پذیرفته‌اند.

آدرس منابع غیر‌فارسی

Reference Address1: Akram Khan , Muhammad. (2003). Islamic economics and finance: A Glossary. London: Routledge ,Taylor & Francis Group. Reference Address2: Alam, Alam., Gupa, Lokesh & Shanmugam, Bala. (2017). Islamic Finance A Practical perspective. London: Palgrave Macmillan.

متون منتخب از منابع فارسی

  1. تعریف فارسی اول: بيع مُرابَحَه، فروش كالا به بيشتر از قيمت خريد آن. بيع مرابحه به معامله‌اى اطلاق مى‌گردد كه فروشنده با اعلام بهاى كالاى خريدارى شده، آن را گران‌تر از قيمت خريد بفروشد. شرايط: در بيع مرابحه فروشنده و خريدار بايد از قيمت خريد (رأس‌‌المال)، مقدار سود، مقدار غرامت و نيز هزينه‌هايى كه فروشنده براى حمل و نقل كالا و جز آن، متحمّل شده است آگاهى داشته باشند. بنابراين اگر فروشنده بگويد اين لباس را به مبلغى كه خريده‌ام به اضافه فلان مقدار سود به تو فروختم، معامله باطل است؛ چون قيمت خريد معلوم نيست. بر فروشنده واجب است قيمت خريد و هزينه‌هاى پرداختى را صادقانه به خريدار خبر دهد و چنانچه در اِخبار از قيمت خريد دروغ بگويد مشترى ـ بنا به قول مشهور ـ بين فسخ عقد و گرفتن كالا با همان قيمتى كه در عقد، معيّن شده، مخيّر است. اگر كسى مجموعه‌اى از كالا را به قيمتى بخرد، فروختن بعض آن‌ها به صورت بيع مرابحه صحيح نيست، هرچند هركدام را جدا گانه قيمت‌گذارى كند، مگر آنكه حقيقت حال را به خريدار اطّلاع دهد.
  2. تعریف فارسی دوم: اگر بایع در مرابحه بگوید: این را به تو فروختم به صد با سود یک درهم در‏‎ ‎‏هر ده تا؛ و در مواضعه بگوید: با کم کردن یک درهم در هر ده تا، پس اگر مبلغ ثمن و مقدار‏‎ ‎‏آن نزد او معلوم باشد، بنابر اقوی بیع با کراهت صحیح است، بلکه صحت آن با معلوم‏‎ ‎‏نبودن مبلغ ثمن و مقدار آن، بعد از آن که در وقت بیع سود ضمیمه شود و ضرر کم شود،‏‎ ‎‏خالی از قوت نیست.‏

آدرس منابع فارسی

  • آدرس منبع فارسی اول: مؤسسه دائرة‌المعارف‌ الفقه الاسلامی. (۱۳۹۷). فرهنگ فقه فارسی، جلد دوم. کتابخانه مدرسه فقاهت از لینک ذیل: http://lib.eshia.ir/23017/2/197
  • آدرس منبع فارسی دوم: حضرت امام خمینی (س). (۱۳۹۲). کتاب البیع، جلد اول. تهران: مؤسسه نتظیم و نشر آثار امام خمینی (س).

الگوی نوشتار تعریف

این متن یک نوشتار تعریف است.

رده